LXX. HÜKÜMDAR KÜN-TOĞDI'NIN ODGURMIŞ İLE GÖRÜŞTÜĞÜNÜ SÖYLER [KÜN TOGDI İLİG ODGURMIŞ BİRLE KÖRÜŞMİŞİN AYUR]

No	Kutadgu Bilig	Türkiye Türkçesi
5035	ikigü turup bardı ilig tapa körü aldı ilig yorıdı kopa	Her ikisi kalkıp, hükümdara gittiler; hükümdar yerinden kalktı, onlara doğru yürüdü ve kendilerini karşıladı.
5036	selam kıldı ilig eŋ aşnu körüp ‘aleyk birdi zahid selamka turup.	Karşılaşınca, önce hükümdar selâm verdi; zahit ise, yalnız onun selâmına mukabele etti.
5037	eligleşti ilig bu zahid bile ayıttı ilig yazlu sevnü küle	Hükümdar zahit ile el sıkıştı, sevinç içinde güler yüzle hâl-hâtır sordu.
5038	orun kıldı artuk öziŋe yakın agırladı aşru bagırsaklıkın	Kendisinin yanı-başında yer verdi, ona aşırı bir iltifat ve hürmet gösterdi.
5039	ayur emgediŋ sen ay odgurmışa yadagın bu yirke özüŋ kelmişe	Ey Odgurmış, yaya olarak buraya kadar gelmekle çok büyük zahmetlere katlandın — dedi.
	ODGURMIŞ CEVABI İLİGKE	ODGURMIŞ'IN HÜKÜMDARA CEVABI
5040	yanut birdi odgurmış aydı közüm sini kördi emgek unıttı özüm	Odgurmış cevap verdi: ve: — Seni görünce, ben bu zahmetleri unuttum — dedi —
5041	özüm arzulap keldi emdi saŋa nelük teggey emgek ay ilig maŋa	Ben sana kendi arzumla geldim, ey hükümdar; bu bana nasıl zahmet olabilir.
5042	kişi öz tilekin yorısa barıp tegir terk tilekke bu kalmaz arıp	İnsan kendi arzusu ile yola çıkarsa, gideceği yere çabuk erişir ve yolda yorulup kalmaz.
5043	negü tir eşitgil böke yavgusı ukuş birle yadmış ajunka küsi	Aklı ile dünyaya şöhretini yaymış olan Böke yavgusı ne der, dinle.
5044	köŋül arzulasa yırak yir yaguk bolur terk tilekin bulur ol anuk	Gönülden arzulanırsa, uzak yer yakın olur ve insan dileğini, kendisi için hazırlanmış gibi, derhâl elde eder.
5045	köŋül birle maŋsa kişi arzulap tegir arzuka terk yagukluk ulap	insan isteyerek ve arzulayarak yola çıkarsa, bu sevgi ile dileğine çabuk erişir.
5046	köŋülsüz kayu yirke maŋsa adak neçe yir yakın erse boldı yırak	Arzu edilmeyen bir yere doğru yola çıkılırsa, bu yol ne kadar yakın olursa-olsun, yine uzak gelir.
5047	adakın yorıglıka emgek tegir koŋül birle maŋsa ol emgek barır	Yayan yürüyen insan zahmet çeker; fakat gönül arzusu ile yürüyünce, bu zahmet ortadan kalkar.
5048	koŋül birle keldim saŋa ay ilig kaçan tegge emgek yetürgil bilig	Ey hükümdar, ben sana gönül arzusu ile geldim; bu bana niçin zahmet olsun.
5049	köŋül kimni sevse tilese bakın neçe yir yırak erse boldı yakın	Gönül birini sever ve arzu ederse, onun bulunduğu yer ne kadar uzak olursa-olsun, yine yakın görünür.
	İLİG SU’ALİ ODGURMIŞKA	HÜKÜMDARIN ODGURMIŞ'A CEVABI
5050	ilig aydı sözde eŋ aşnu saŋa ayıtgu sözüm bar ayu bir maŋa	Hükümdar: —Her şeyden önce sana soracak bir sözüm var, bana cevap ver — dedi —
5051	sen emdi köŋül birle keldiŋ maŋa velikin neteg ol bu iş ay toŋa	Sen şimdi gönül arzusu ile bana geldin; fakat şu iş nasıl oldu, ey kudretlim.
5052	bilir sen selam fazlı artuk ulug kim aşnu aşunsa açar bu yolug	Bilirsin ki, selâmın fazileti çok büyüktür; kim daha önce bunu yaparsa, bu fazileti o göstermiş olur.
5053	mini kördüŋ erse selam kılmadıŋ bu fazlıg muyanıg kalı kolmadıŋ	Sen beni görünce, selâm vermedin; bu fazileti ve sevabı neden istemedin.
	ODGURMIŞ CEVABI İLİGKE	ODGURMIŞ'IN HÜKÜMDARA CEVABI
5054	yanut birdi odgurmış aydı selam bilip kılmadım men eŋ aşnu ulam	Odgurmış cevap verdi ve: — Ben bilerek bunu yaptım ve önceden selâm vermedim — dedi —
5055	selam ol kişike selamet yolı selam kıldı erse uruidı ulı	Selâm insana selâmet yoludur; kim selâm verirse, karşısındakine te'minat vermiş olur.
5056	selam ol kişike iminlik aman selam kılsa ötrü imin boldı can	Selâm insan için emniyet ve selâmettir; selâm veren kimse karşısındakinin hayatını emniyet altına almış olur.
5057	muŋar meŋzetü keldi emdi bu söz eşitgil munı sen aya köŋli tüz	Şimdi buna benzer bir söz vardır, ey temiz kalpli insan, dinle.
5058	aman birdi erke selam kılguçı selamet bolundı aleyk alguçı	Selâm veren kimse insana âmân verir; selâmı alan kimse, selâmette olur.
5059	selam ol selamet kişi şerriŋe selametlik aldı yanut kılguçı	Selâm insanı insanların şerrinden korur; selâma mukabele eden kimse selâmetini te'minat altına almış olur.
5060	uluglar kerek kim kiçigke selam aşundursa ötrü bolur iş tamam	Büyüklerin küçüklere selâm vermesi lâzımdır ve böylece işler yoluna girer.
5061	kiçig tutsa kılsa uluglar sözi selamet tirildi kutuldı özi	Küçükler büyüklerin sözünü dinler ve ona göre hareket ederlerse, selâmetle yaşarlar ve emniyette olurlar.
5062	kiçig bolsa imin ulug şerrindin selamet bolunsa umup hayrındın	Küçükler büyüklerin şerrinden emin olmalıdırlar; böylece onlardan hayır umarak, emniyet içinde yaşarlar.
5063	meniŋdin iligke kaçan tegge şer kiçig men kiçigdin negü yası bar	Benden hükümdara ne gibi bir kötülük dokunabilir; ben küçüğüm, küçükten büyüğe nasıl bir zarar gelebilir.
5064	ilig elgi barça budunka uzun negü kolsa kılgay tügülse yüzün	Hükümdarın eli bütün halka uzanır; gazaba gelirse, istediğini yapabilir.
5065	körü bar kara begke kılmaz selam bu ma’ni üçün ol ay bilgi tamam	Dikkat et, selâmın bu mânasından dolayı halk beye selâm vermez, ey bütün bunları bilen insan.
5066	mini sen eŋ aşnu tapugka tilep özüŋke okıdıŋ öküş arzulap	ilk önce sen benim hizmetine girmemi istedin; çok arzu ederek, beni yanma çağırdın.
5067	bolu birmedim men sözüŋ tutmadım bu alçı ajunka özün bütmedim	Ben bunu kabul etmedim ve sözünü dinlemedim; çünki ben bu aldatıcı dünyaya inanmıyorum.
5068	anı kodtuŋ emdi ziyaret üçün okıdıŋ munu keldim emdi bu tün	Ondan vazgeçip, sâdece seni ziyaret etmemi istedin; işte ben de şimdi bu gece ziyarete geldim.
5069	takı eymenür erdim emdi saŋa selamın aman birdiŋ emdi maŋa	Yine de senden çekmiyordum; fakat sen selâm ile bana emniyet verdin.
5070	yana aşnukı sözke yaŋay tiyü takı korkur erdim saŋa eymenü	Tekrar eski fikrine dönecek diye, senden çekiniyor ve korkuyordum.
5071	tükel büttüm emdi saŋa belgülüg maŋa edgü teggey seniŋdin ülüg	Şimdi sana tamamıyle ve gerçekten inandım, bana senden ancak iyilik gelebilir.
	İLİG CEVABI ODGURMIŞKA	HÜKÜMDARIN ODGURMIŞ'A CEVABI
5072	ilig aydı begke idi ked yavuz tilin sözlemiştin yana yansa öz	Hükümdar şu mukabelede bulundu: — Bir bey için, verdiği sözden dönmek çok fena bir şeydir.
5073	ulugluk yimesün ol elgi uzun yanar erse tilde yorıtmış sözün	Verdiği sözden dönen bey hiç bir zaman büyüklüğe ermesin.
5074	ajunka elig bolmasun ol kişi tili yalgan erse kılınçı buşı	Yalancı ve öfkeli insan hiç bir zaman dünyaya hâkim olmasın.
5075	neteg beg bolur ol budunka ulug tili yalgan erse kör elgi kurug	Yalancı ve hasis kimse nasıl halka beylik edebilir.
5076	takı munda yigrek bilig sözlemiş sözüg kıysa kıylur kaçar kut timiş	Bilgi de bundan daha iyi bir söz söylemiştir: insan sözünden dönerse, saadet de ona yüz çevirir, ondan kaçar.
5077	kişide yavuzrakı yalgan bolur yavuzda yavuz va’de kıygan bolur	Yalancı — insanların kötüsüdür; kötülerin kötüsü ise, verdiği sözünden dönen kimsedir.
5078	idi yakşı aymış köni sözlüg er köni sözlüg erke bayat birsü ter	Doğru sözlü insan çok iyi söylemiş; doğru söyleyen insanı Allah ecre nail etsin.
5079	sözi çın kerek beg kıyıksız köni sözinde yanıglıg time er anı	Bey sözü dürüst olmalı ve o bundan caymamalıdır; sözünden dönen kimseye erkek denilmez.
5080	tilin sözlemiş sözde yanmaz eren sözinde yanıglı işiler sanı	Erkek insan verdiği sözden geri dönmez; sözünden dönenleri sen kadın bil.
	ODGURMIŞ CEVABI İLİGKE	ODGURMIŞ'IN HÜKÜMDARA CEVABI
5081	yanut birdi odgurmış aydı ilig bu edgü kılıklarka boldı elig	Odgurmuş cevap verdi:—-Hükümdar bu iyi hareketlere vâsıta oldu— dedi —
5082	bayat arturu birsü ilig saŋa bu edgü kılıklar bu edgü yaŋa	Ey hükümdar, Tanrı senin bu iyi hareketlerin ile bu iyi ahlâkını dâim etsin ve artırsın.
5083	budunda talu ol bu begler özi özi teg talu tutgu kılkı sözi	Halk içinde seçkin olan bu beylerin hareketleri ve sözleri de, kendileri gibi, seçkin olmalıdır.
5084	biliglig bilig birdi mundag ayur beg edgü köni bolsa budnı bayur	Bilgili insan bilgi verir ve şöyle der: Bey iyi ve doğru olursa, halk zenginleşir.
5085	negü tir eşitgil örüŋ başlıg er ajunug keçürmiş uzun yaşlıg er	Ak saçlı, dünya görmüş ve yaş yaşamış insan ne der, dinle.
5086	kılınç edgü tut ay ajun tutguçı keligli turur kut yana barguçı	Ey dünyaya hâkim olan, iyi hareket et; saadet geldiği gibi, tekrar gidebilir.
5087	katıglan özürgke kodun edgü at vefa kılmagay kut sini kılga yat	Gayret et, iyi ad kazan; saadet vefasızdır; sana tekrar yabancı muamelesi yapabilir.
5088	isiz kılmagıl sen ay elgi uzun kamug edgülük kıl kılınçın sözün	Ey kudret sahibi, sen kötülük yapma; sözünle ve hareketinle her vakit iyilik etmeğe çalış.
5089	ulugluk bu beglik yüz evrür saŋa mşger edgülük yüz evürmez toŋa	Büyüklük ve bu beylik sana yüz çevirebilir; yalnız iyilik sana yüz çevirmez.
5090	bu kün edgü kazgan budun yüki yüd yarın edgü kelgey keçip barsa öd	Bugün iyilik kazan, halkın yükünü yüklen; zaman geçer, gider ve yarın sana bundan iyilik gelir.
5091	tüpi yil turur bu tiriglik küni inançsız turur kut keçürgey sini	Bu ömrün günleri fırtına gibi geçer; saadet vefasızdır, bir gün seni de bırakır.
	İLİG CEVABI ODGURMIŞKA	HÜKÜMDARIN ODGURMIŞ'A CEVABI
5092	ilig aydı ukgıl ay bilgi ulug tilekim bu ol sinde açgıl yolug	Hükümdar: — Ey bilgisi büyük olan insan, dinle — dedi— senden dileğim şudur: bana iyilik yolunu göster.
5093	sini munça bekrü tutup koldukum bu erdi tilekim meniŋ ay tokum	Seni bu kadar ısrarla istemekten maksadım da bu idi, ey gönlümü doyuran insan.
5094	maŋa birgil emdi bu öt sav erig meger edgülükke yetilgey elig	Bütün gayretimi yalnız iyilik yoluna hasretmem için, bana şimdi öğüt ve nasihat ver.
5095	kişi bar kalın bod boguz agrukı köni çın bagırsak yok ol ay akı	Etrafımda geçinen kalabalık bir insan kütlesi var; fakat bunlar arasında, ey cömert insan, doğru, dürüst ve sâdık kimse yoktur.
5096	bu begler bulur barça arzu tilek özi köŋliŋe sıggu bulmaz yölek	Beyler bütün arzu ve dileklerini bulurlar; fakat kendilerine müessir olabilecek bir yardımcı bulamazlar.
5097	kapugda kalın baş yumıttı yorır tusulur kişi yok maŋa ay bilir	Kapıda bir sürü insan dolaşır, durur; fakat bana faydası dokunacak bir kimse yoktur, ey bilir.
5098	muŋar meŋzer emdi bu beyt ay akı ukayın tise sen munukı okı	Ey cömert, şimdi şu beyit buna benzer; anlamak istersen, işte, oku.
5099	kişi tip yorıglı telim bar san: kişike tusulgu tilese kanı	İnsanım diye gezen pek çok kimse var; bunların içinde insana faydalı olanını ararsan, nerede.
5100	kılur bir kişi miŋ kişiniŋ işin öküş miŋ yumıtsa kılumaz anı	Bir insan bâzan bin kişinin işini yapar; bâzan binlerce insan toplanır ve bir kişinin işini göremez.
5101	yana aydı ilig ay odgurmışa bayat fazlı barça özüŋ bulmışa	Hükümdar devamla:—Ey Odgurmış, sen Tanrının bütün faziletlerini kendinde toplamış bir insansın — dedi —
5102	atıŋka yarası kılınçıŋ bütün tilekiŋ tükel birsü teŋri kutun	Tabiatin adına yakışır şekilde mükemmeldir; Tanrı seni mes'ûd etsin ve bütün arzularını yerine getirsin.
5103	bayat birmişindin maŋa kıl ülüg tirilsü köŋül bolsu nefsim ölüg	Tanrının sana verdiğinden bana da bir hisse ayır; gönülüm dirilsin ve nefsim ölsün.
	ODGURMIŞ CEVABI İLİGKE	ODGURMIŞ'IN HÜKÜMDARA CEVABI
5104	yanut birdi odgurmış aydı ay beg taşımnı körür sen kişi öggü teg	Odgurmış cevap verdi ve: — Ey hükümdar, insanlar benim görünüşümü öğerler; sen de ancak bu zahirimi görüyorsun — dedi —
5105	bildiŋ erse içim ay böke bu kün sürgey erdiŋ mini miŋ söke	Ey kudretli insan, eğer içimi bir bilse idin, bana binlerce lanet edip, buradan kovardın.
5106	maŋa at uruldı bu zahid atı bu atım maŋa boldı ta’at yutı	Bana zahit adı takıldığından beri bu ad benim için bir felâket olmuştur.
5107	mini alktaçı kör bu atım turur bu atım üçün nefs maŋa beg bolur	Beni mahveden bu adımdır; bu adımdan dolayı nefsim bana hâkim olmuştur.
5108	kebit ked bezedim kişi körgüsi asıg yok kebitte satıg belgüsi	İnsanların göreceği dükkânımı çok iyi süsledim, fakat burada kâr ve ticâretten eser yoktur.
5109	taşın körmegil sen ay ilig kişig kişiniŋ için kör yaşutlug işig	Ey hükümdar, sen insanın dışına bakma; insanın içine, onun gizli emellerine bak.
5110	neçe körklüg erse kagun taş yüzi yıdı ya bedizi ya meŋzi tözi	Kavunun dışı, kokusu, şekli veya rengi ne kadar güzel olursa-olsun,
5111	içinde tatıg bolmasa ol kagun anı taştın atgu bolur ay sıgun	içinde tadı yoksa, o kavunu kaldırıp atmak icap eder, ey dağ keçisi gibi çevik insan.
5112	negü tir eşit emdi köŋli odug içingni beze tutma taş sır bodug	Dinle, şimdi uyanık insan ne der: içini süsle, dışını boyayıp-cilâlama.
5113	kamug neŋ kötürgüsi içtin bolur içi bolmasa taş yaramaz kalur	Her nesneyi yükselten şey onun içinden gelir; içi yoksa, dışı hiçbir işe yaramaz.
	İLİG CEVABI ODGURMIŞKA	HÜKÜMDARIN ODGURMIŞ'A CEVABI
5114	yanut birdi ilig ayur ay süzük içiŋ me taşıŋ birle barça tüzük	Hükümdar cevap verdi: — Ey saf gönüllü insan, senin için ve dışın her bakımdan iyidir — dedi —
5115	özüŋ yük yinitti bu dünya kodup ilindim men emdi agır yük yüdüp	Bu dünyadan vaz geçmekle sen yükünü hafiflettin; ben ise, ona tutuldum ve ağır yük altına girdim.
5116	bu dünya işi kıldı meşgul mini bayat tapgırıga öz tegümez kanı	Bu dünya işi beni meşgul etti; Tanrı ibâdeti nerede, ona artık vakit bulamıyorum.
5117	maŋa öt eri g bir tutunsu özüm kutadsu sözüŋ çın süzülsü özüm	Bana öğüt ve nasîhat ver, ona göre hareket edeyim; sözüm saadet getirsin ve ben gerçekten ruhumu tasfiye edeyim.
	ODGURMIŞ CEVABI İLİGKE	OGDURMIŞ'IN HÜKÜMDARA CEVABI
5118	yanut birdi odgurmış aydı bege kamug edgülükke sen edgün tege	Odgurmış cevap verdi:—Ey hükümdar, her türlü iyiliğe sen iyilikle erişmeğe çalış — dedi —
5119	bayat kullarında meniŋde yavuz adın bilmegil sen ay bilgi ögüz	Ey bilgisi nehir gibi akan, bil ki, Tanrı kulları arasında benden kötü başka biri yoktur.
5120	meniŋde yavuzrak bayatım kulı men ök men ay ilig tilese kalı	Ey hükümdar, Tanrının benden daha kötü kulunu istersen, o yine benim.
5121	negü asgı bolgay meniŋ sözlerim tusulgaymu erki saŋa ötlerim	Benim sözlerimin ne faydası olacaktır; acaba nasihatlerim sana faydalı olabilir mi.
5122	yana men idimdin umınç kesmedim yazuk yarlıkaglı ol ol bir idim	Buna rağmen, ben rabbimden ümidimi kesmedim; bütün günahları affeden o bir rabbimdir.
5123	negü tir eşitgil yazuklug kulı yazukın bilip ‘uzri koldı tili	Günahlarını itiraf eden ve Tanrıdan afiv ve mağfiret dileyen günahkâr kul ne der, dinle.
5124	yazuklug cefalıg kuluŋ men otun baka körse barça yazuk men bütün	Ben senin günahkâr, cefakâr kulunum; iyice bakarsan, ben baştan ayağa günahım.
5125	seniŋde adın yok sıgıngu idim yazukum bagışla yölegil kutun	Senden başka sığınacak rabbim yok; günahımı bağışla ve saadet yolunda beni destekle.
	İLİG CEVABI ODGURMIŞKA	HÜKÜMDARIN ODGURMIŞ'A CEVABI
5126	yanut birdi ilig ayur ay odug bu kılkıŋ bodudı bu edgü bodug	Hükümdar cevap verdi: — Ey uyanık insan, bu güzel vücûdu Tanrı bu güzel ahlâk ile süslemiştir — dedi —
5127	özüŋni yavuzrak biliriŋ üçün budunda sen edgü bolur sen küçün	Kendini daha kötü olarak bildiğin için, ister-istemez, halkın en seçkini oluyorsun.
5128	köŋül til arıttıŋ andı özüŋ mini ötlegil bir tusulsu sözüŋ	Gönlünü ve dilini temizledin, kendin de temiz oldun; öğüt ver, ben de senin sözünden istifâde edeyim.
5129	ay edgü kılıklıg bütün işi çın maŋa öt erig bir bagırsaklıkın	Ey iyi tabiatli, inanılır ve işi doğru olan insan, bana acı, öğüt ve nasihat ver.
5130	bayat birdi barça saŋa edgülük bu edgü yolın aç maŋa ay külük	Tanrı sana her türlü iyilikleri ihsan etmiş; ey namlı, bu iyilik yolunu bana da aç.
5131	ay edgü kişi ötle emdi maŋa yanut birge teŋri yarınlık saŋa	Ey iyi insan, şimdi bana öğüt ver; yarın Tanrı sana bunun ecrini ihsan eder.

XLVI. ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ İLE İKİNCİ DEFA MÜNAZARA ETTİĞİNİ SÖYLER [ÖGDÜLMİŞ ODGURMIŞ BİRLE İKİNÇ KATA MÜNAZARA KILMIŞIN AYUR]

No	Kutadgu Bilig	Türkiye Türkçesi
3971	yanut birdi ögdülmiş açtı tilin ayur ay kadaşım eşit söz bilin	Öğdülmiş cevap verdi, söze başladı ve: —Ey kardeşim —dedi— sözümü dinle ve bil ki,
3972	iligniŋ tileki saŋa edgü ol bu edgü içinde tiler edgü yol	Hükümdarın senin hakkındaki düşüncesi iyidir; bu iyilik ile yetinmeyip, daha iyiye doğru yol arıyor.
3973	bilür sen bu yirde bu taat tapug kıluruŋ neçe edgü açgay kapug	Bilirsin ki, burada bu tâat ve ibâdet ile meşgul olman, sana bir çok iyiliklerin kapısını açacaktır.
3974	yana kend ulusta men aymışlarım neçe türlüg edgü turur ay erim	Diğer taraftan şehir ve kasabalarda da, benim söylediklerim gibi, bir çok iyilikler vardır, ey yiğitim.
3975	yavuz ermez emdi bu dünya kutın bulup tirlü bilse kopursa atın	Bu dünyanın saadetini bulup, yaşamasını bilmek ve nâm kazanmak hiç de fena bir şey değildir.
3970	özüŋ ukbi kolsa ay zahid bulur muyan edgü mundın iletse bolur	Ey zâhid, sen âhireti istiyorsan, onu da bulursun; orada da nîmet ve sevaba nail olabilirsin.
3977	yavuz tise bolmaz bu dünya nendin yise birse halkka kızartsa eridin	Bu dünya malını kötülemek doğru değildir; bunu sarf etmek ve dağıtmak suretiyle halkı sevindirmek mümkündür.
3978	yime yakşı aymış akılar başı eşitgil munı sen ay edgü kişi	Cömerdler-başı da çok güzel söylemiş; ey iyi insan, sen bunu dinle.
3979	kamug edgülükke neŋ ol yolçısı kamug ig togaka neŋ ol emçisi	Her türlü iyiliğe yol gösteren şey varlıktır; her türlü hastalığı tedavi eden şey varlıktır.
3980	neŋi bolsa yalŋuk bulur ög bilig kamug edgülükke uzatur elig	Varlığı varsa, insan akıl ve bilgiyi bulur ve her türlü iyilik yapmağa muktedir olur.
3981	bu neŋ birle yalŋuk tilese tilek yaşıl kökke yoklar neŋ ol ked yölek	insan arzu ederse, bu varlık sayesinde mavi göğe yükselir; servet çok mühim bir destektir.
3982	hac erse tilekiŋ kerek neŋ tavar gazilik tilese yime bu yarar	Arzun hacca gitmek ise, bunun için mal ve servet lâzımdır; gazilik dilersen, yine bu servet senin işine yarar.
3983	neŋi bolmasa er alıp birgüke elig kısga boldı kamug edgüke	Verecek malı olmazsa, insan hiç bir iyiliğe el uzatamaz.
3984	negülük kodur sen bu edgülerig nelük taplamaz sen bu öt sav erig	Bu iyiliklere niçin yüz çeviriyorsun; bu öğüt ve nasihatleri niçin kabul etmiyorsun.
3985	tapugka negü teg inansa bolur tapındım tiyü bilse müflis kalur	ibâdete nasıl inansan da olur; insan ibâdet etmiş olduğunu kabul ederse, bütün yaptıkları boşa gider.
3986	bayatıg tapug birle bulmaz kulı idi yinçke yol bu tapugçı yolı	Kul Tanrıyı ibâdet ile bulmaz, kulun yolu çok ince bir yoldur.
3987	neçe miŋ tapugçı tapındı yılın çıkar can ödinde yitürdi yolın	Kaç bin kul yıllarca ibâdet ile meşgul oldular ve tam can verecekleri sırada dalâlete düştüler.
3988	neçe miŋ tapugsuz yazuklug kulı ahır tın keserde oŋardı yolı	Kaç bin âsî günahkâr kullar da, son nefesleri kesilirken, doğru yolu buldular.
3989	bilir men bayatım sevinci kamug tapug taat içre turur ay ulug	Biliyorum, Tanrının rizâsı hep ibâdet ve tâat içindedir, ey ulu.
3990	bilümese emdi bu taat çını kayu taat erki ukumaz munı	insan hakikî ibâdetin ne olduğunu bilemezse, yaptıklarının hangisinin ibâdet olduğunu anlayamaz.
3991	kalı mundag erse kamug taatıg tükel kılgu bulsa bu aymış tatıg	Böyle olduğuna göre, bu bahsi geçen zevkleri bulmak için, bütün bu ibâdetlerin hepsini yapmak lâzımdır.
3992	baka kör bu sözler kim aydım saŋa bu yaŋlıg erürmü ayu bir maŋa	iyice dikkat et, sana söylediklerim doğrumudur, değilmidir, açıkça bana söyle.
3993	kalı mundag erse kim aydım bu söz tilin kön sözüm tut aya köŋli tüz	Eğer sana söylediğim şekilde ise, bunu itiraf et, sözümü tut, ey hâlis kalpli insan.
3994	havaka bulun bolma köndür köŋül kişike katılgıl yorıgıl amul	Nefis ve havanın esiri olma, gönlünü doğrult, insanlara karış ve huzur içinde yaşa,
	ODGURMIŞ CEVABI ÖGDÜLMİŞKE	ODGURMIŞ'IN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
3995	yanut birdi odgurmış aydı kadaş muŋadturduŋ emdi agu kıldıŋ aş	Odgurmış cevap verdi ve:—Kardeş, beni kederlendirdin, aşımı şimdi bana zehir ettin — dedi —
3996	tutayın sen aymış sözüg tıŋladım iligke barıp men tapug başladım	Farz edelim, senin dediklerini dinledim ve hükümdarın yanına gidip, hizmete başladım.
3997	tapugka erig aşnu törü bilgü öz yime kılk kılınçı sözi sözke tüz	Hizmet etmek için ilk önce insan yolu-töreyi bilmelidir; onun tavrı hareketi ile sözü teşrifata uygun olmalıdır.
3998	kirü hem çıka bilse oldrug turug tapug bilmese er tek emger kurug	O girmesini, çıkmasını, durmasını ve oturmasını bilmelidir; insan hizmet etmesini bilmezse, boşuna zahmete girmiş olur.
3999	negü tir eşitgil tapug bilgüçi sınap bilmişin aydı azrak üçi	Teşrifata vâkıf olan insan ne der, dinle; tecrübesi ile o en az şu üç şey üzerinde durmuştur.
4000	bu beglerke tapmak tilese özüŋ köŋül til köni tut küdezgil sözüŋ	Sen beylere hizmet etmek istersen, gönül ve dilini doğru tut, sözüne hâkim ol.
4001	törü hem toku birle ögren tapug tapug bildiŋ erse yarudı yüzüŋ	Töre ve usûle göre hizmet etmesini öğren; hizmet etmesini bilirsen, muvaffak olursun.
4002	kişide yıramış turur bu özüm törü yok toku yok ne kılkım sözüm	Ben insanlardan uzaklaşmış bulunuyorum; töre bilmem, yol bilmem; hizmete yakışacak ne tavır ve hareket, ne de söz söylemek kabiliyeti bende var.
4003	negü teg kılur men begiŋke tapug yapılmış turur kör maŋa bu kapug	Ben beyine nasıl hizmet ederim; bu kapı artık benim için kapanmıştır.
4004	negüke küçer sen mini berk tutup iligke tapın tip sözümni utup	Niçin beni sıkıştırıyor ve her sözüme itiraz ederek, hükümdarın hizmetine girmeğe zorluyorsun.
	ÖGDÜLMİŞ CEVABI ODGURMIŞKA	ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A CEVABI
4005	yanut birdi ögdülmiş aydı bu söz yime edgü ermez aya köŋli tüz	Öğdülmiş cevap verdi ve: —Ey hâlis kalpli insan, bu söz de pek yerinde değildir — dedi —
4006	seniŋdin kötürgey ilig bu törü kerek erse oldur kerek tur örü	Hükümdar seni teşrifat ile mükellef tutmayacaktır; sen istersen otur, istersen ayakta dur.
	ODGURMIŞ CEVABI ÖGDÜLMİŞKE	ODGURMIŞ'IN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
4007	yanut birdi odgurmış aydı bu söz idi yakşı ermez aya kılkı tüz	Odgurmış cevap verdi ve: — Ey kâmil insan, bu söz de pek yerinde değildir — dedi —
4008	negü teg yaraşur saŋa ya maŋa törü bilmese öz yorısa aŋa	Töre bilmeden, şaşkın-şaşkın dolaşmak, sana veya bana nasıl yakışır.
4009	bu il itgü tutgu budun tüzgüke bu begler tikildi ajun süzgüke	Bu beyler memleketi tanzim ve idare etmek, halkı düzene sokmak ve dünyayı temizlemek için nasb edilmişlerdir.
4010	bu il kün itigi bu begler işi törü hem toku birle itti kişi	İnsanlar halkın idaresini ve beylerin işini muayyen bir töre ve usûle göre yürütürler.
4011	anın ötrü begler uzattı elig ukuş utru tuttı yorıttı tilig	Bu beyler bu şekilde memlekete hâkim oldular, âkılâne hareketleri ile emirlerini dinlettiler.
4012	idi yakşı aymış ajun ilcisi biliglig ukuşlug budun başçısı	Bilgili, akıllı ve halkın başında bulunan dünya hâkimi çok güzel söylemiş.
4013	ajun tutguçı er ukuşlug kerek budun basguçıka kerek ked yürek	Dünyayı tutan insan akıllı olmalıdır; halkın başında bulunan kimse de cesur olmalıdır.
4014	bu iki bolunsa basa tapguçı törülüg tokulug kerek bilgüçi	Bu ikisinden sonra, hizmetkârların da töre ve usûle vâkıf olmaları lâzımdır.
4015	anın ötrü begler bedütür küçin yagı boynı yençer alır öz öçin	Beyler kudretlerini bunlar ile yükseltirler; düşmanlarının başını ezer ve öçlerini alırlar.
4016	biz emdi bu öŋdi törü ursamız negü teg yaraşur törü buzsamız	Bu kanun ve töreyi kendimizin vaz' etmemiz icap ederken, töreyi bozmamız bize nasıl yakışır.
	ÖGDÜLMİŞ CEVABI ODGURMIŞKA	ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A CEVABI
4017	yanut birdi ögdülmiş aydı kadaş idi ters iş ermez batar kılsa aş	Öğdülmiş cevap verdi ve:— Kardeş bu iş o kadar güç değildir — dedi — aş bir kere yapılsın, nasıl olsa yenir ve hazm olunur.
4018	munu men bilir men bu öŋdi törü ayayın men emdi sen ögren körü	İşte ben bu kanun ve töreyi biliyorum; şimdi sana söyleyeyim; sen de dikkatle dinleyerek, öğren.
4019	kişi bilmese ögrenür kör bilir bilip ötrü yalŋuk tilekke tegir	insan bilmezse, öğrenir, bilir; bildikten sonra arzusuna kavuşur.
4020	muŋar meŋzetü aydı bilgi açuk bu söz tutmaz erniŋ biligi bıçuk	Bilgisi açık olan, bu mesele hakkında bir söz söylemiştir; bu sözü tutmayan insanın bilgisi yarımdır.
4021	toga bilge togmaz kişi ögrenür toga sözlemez til turu sözlenür	İnsan doğuştan âlim doğmaz, sonradan öğrenir, dil doğuştan konuşmaz, zamanla konuşmağa başlar.
4022	kişi ögrenip ötrü bilge bolur bilig bilse ötrü kamug iş önür	İnsan öğrenerek, âlim olur; bilgi sahibi olduktan sonra, her işi yoluna girer.
	ODGURMIŞ CEVABI ÖGDÜLMİŞKE	ODGURMIŞ'IN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
4023	yanut birdi odgurmış aydı seniŋ tilekiŋ bu erse tilek yok meniŋ	Odgurmış cevap verdi:— Senin istediğin bu ise, benim buna bir diyeceğim yok — dedi —
4024	ayı muŋkarur sen bu kün sen mini negü teg bolur ay bu tapguŋ kanı	Bugün sen benim canımı çok sıkıyorsun; bu hizmet nasıl olur, söyle bakalım.
4025	köŋülke kirürmü sözüŋ tıŋlayın özüm ögrenürmü anı aŋlayın	Bu söz aklıma yatar mı yatmaz mı, bir dinleyeyim; ben öğrenebilir miyim, bunu bir anlayayım.
4026	maŋa aygıl emdi törüni nece tokularnı sayu atayu biçe	Bana şimdi kaç türlü töre ve usûl olduğunu, isimlerini bir-bir sayıp, kesin olarak anlat.
	ÖGDÜLMİŞ CEVABI ODGURMIŞKA	ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A CEVABI
4027	yanut birdi ögdülmiş aydı tükel köni sözlediŋ söz aya edgü fal	Öğdülmiş cevap verdi: — Ey bahtiyar insan, mükemmel ve doğru bir söz söyledin — dedi —
4028	ukuşka yırak erdi aşnu yoluŋ könilikke urduŋ sen emdi uluŋ	Önce tuttuğun yol akıldan uzak idi; sen şimdi temelini doğruluk üzerine kurdun.
4029	men emdi ayayın eşitgil ögün sen ögren yazılsu saŋa bu tügün	Şimdi ben anlatayım, düşünerek dinle; öğren ve senin için bu düğüm çözülsün;
4030	kalı ögrenür erse emdi özüŋ tilin tıldama emdi kesgil sözüŋ	Eğer şimdi öğrenmek istersen, sen sus ve beni dinle.

XLV. HÜKÜMDAR KÜN-TOĞDI'NIN ODGURMIŞ'A İKİNCİ MEKTUBU GÖNDERDİĞİNİ SÖYLER [KÜN TOGDI İLİG ODGURMIŞKA İKİNÇ BİTİG IDMIŞIN AYUR]

Kaydol: Kayıtlar (Atom)

Popüler Başlıklar

• A- (MENSUR MUKADDİME)

  BİSMİ'LLAHİ‘R-RAHMANİ'R-RAHİM  Kutadgu Bilig Türkiye Türkçesi ...
• B- (MANZUM MUKADDİME)

  Mısra (Kutadgu Bilig) Tercüme (Türkiye Türkçesi) ...
• XIX. AY-TOLDI HÜKÜMDARA DİLİN FAZÎLETİNİ VE SÖZÜN FAYDALARINI SÖYLER [AY TOLDI İLİGKE TİL ERDEMİN SÖZ ASIGLARIN AYUR]

  No Kutadgu Bilig Türkiye Türkçesi 955 ilig bir kün ay toldını ündedi orun birdi oldur tiyü imledi Hükümdar bir gün Ay...

C - BÂBLARIN FİHRİSTİ [FİHRİSTU’L-EBVAB]

Kutadgu Bilig Tercüme (Türkiye Türkçesi) 1. bab: tengri ‘azze ve cellening ögdisin ayur 01. bâb: Tanrı azze ve cellenin medhin...

Translate

• Ana Sayfa
• İçindekiler

Bu Blogda Ara

No	Kutadgu Bilig	Türkiye Türkçesi
3896	devat koldı kagaz yana ok ilig kalem aldı elgin bitidi bitig	Hükümdar kalem, kâğıt istedi; kalemi eline alıp, mektup yazdı.
3897	bayat atı birle sözüg başladı törütgen igidgen keçürgen tidi	Tanrı adı ile söze başladı: — Yaratan, besleyen ve göçüren odur — dedi.
3898	ayur miŋ sena ol ugan teŋrike ezel hükmi tegrür köni egrike	O kadir Tanrıya bin sena olsun, doğru ve eğriye ezel hükmünü o eriştirir.
3899	bir ol bir katıksız karıksız arıg yokug bar kılur ol kılur yok barıg	O bir tektir, temizdir; ona hiç bir şey katılmamış ve karışmamıştır; yoğu var eder ve varı da yok eder.
3900	bir ök bil tilin ög bütürgil köŋül tapug kıl köŋül til köni tut amul	Onu bir tek bil, ona hamd et ve gönülden inan; ibâdet kıl, imanın gıll-u-gîşten ârî olsun.
3901	negü kolsa kolmış tilekin bulur negüg bol tise ol tilemiş bolur	O ne irâde ederse, irâdesi yerini bulur; neye "ol" derse, o olur.
3902	tözü teprenürke tirilgü birür tiriglik tuşı bu ölüm ol ıdur	Bütün canlıların rızkını o verir; her kese hayatı verdiği gibi, ölüm de onun emri iledir.
3903	agırlık ucuzluk anıŋ hükmi ol ulugka kiçigke yime açsa yol	İzzet ve zillet, büyüğe ve küçüğe bu yollar onun hükmü ile açılır.
3904	tilemiş tilekin biliglisi yok yorıtur kazasın tıdıglısı yok	Onun dilediği şeyi bilen yoktur; ilâhî kazanın cereyanına kimse mâni olamaz.
3905	tümen miŋ selamım sevüg savçıka tegürsün bayatım köni yolçıka	Tanrı sevgili resule, o doğru yolu gösterene, yüz binlerce salât ve selâmımı eriştirsin.
3906	tözü işleriŋe yime ök selam tegürsün bayatım kesüksüz ulam	Tanrı onun bütün ashabına da, devamlı olarak, selâmlarımı ulaştırsın.
3907	iligdin öküş ögdi aytıg selam ıdur men saŋa ay ukuşı temam	Hükümdar seni çok öğerek, hatırını soruyor ve selâm gönderiyor, ey kâmil akıllı insan.
3908	köŋül aytu ıdtım bitidim bitig negü teg erür sen ay bilge tetig	Hatır ve gönül sormak üzere, sana mektup yazdım, ey zeki âlim, nasılsın ?
3909	saŋa ıdtım erdi kadaşıŋnı men tilekim ol erdi maŋa kelse sen	Sana kardeşini göndermiş ve senin bana gelmeni istemiştim.
3910	özüŋ taplamaduk berü kelmekirig maŋa tuşmakıŋ hem yüzüm körmekirig	Sen bana gelmeği, benimle buluşmağı ve yüzümü görmeği kabul etmemişsin.
3911	bitigke yanut söz bitimiş özüŋ tilin me kadaşıŋ tegürdi sözüŋ	Mektuba karşı bir cevap yazmışsın, kardeşin ağızdan söylediklerini de nakletti.
3912	okıdım bitigiŋ ukuldı bu söz sözümni eşitgil kaçurmagıl öz	Mektubunu okudum, sözlerin anlaşıldı; fakat benim sözümü de dinle, kendini gizleme.
3913	şekerde süçigrek söz ıdtım saŋa aguda açıg keldi yaŋı maŋa	Sana şekerden daha tatlı söz gönderdim; karşılığı bana zehirden daha acı olarak geldi.
3914	eşitgil yana bu meniŋ sözlerim köŋülke alın ay bagırsak erim	Benim bu sözlerimi de bir kere dinle; ey temiz kalpli insan, bunları iyice düşün.
3915	özüŋ koldı erse bu zahid atın atıŋ boldı zahid özüŋ tag katın	Sen bu zâhid adını istediğin için, adın zâhid oldu ve kendin de dağlara çekildin.
3916	bu çav birle atıŋ yadıldı köre beçtük belgü boldı kişiler ara	Bu şöhret ile adın yayıldı ve bütün insanlar arasında alem oldu.
3917	tapug kılmışıŋ barça atıŋ üçün yava kılmagıl sen öz ülgüŋ küçün	Senin ibâdet ile meşgul olman hep bu ad içindir; sen zorla kendi nasibini böyle heder etme.
3918	budun közi tegse tapugka kalı buzuldı bu tapguŋ yıkıldı ulı	Eğer ibâdet halkın gözü önünde yapılırsa, bu ibâdet esassız ve mânâsız olur.
3919	bayat tapgı barça kerek örtügün açılmasa halkka bu örtüg bu kün	Tanrıya yapılan bütün ibâdetler gizli yapılmalı ve bu örtü bugün de her kese açılmamalıdır.
3920	bayat kizledi kör sevügrek kulın bu kullar ara halk tanumaz tilin	Tanrı sevdiği kullarını gizlemiştir; halk bu kullar arasında onları tanıyamaz.
3921	öz özin me ol kul bilümez bakın yagımu bayatka bilemü yakın	Böyle bir kul da kendisi Tanrıya düşman mıdır, yoksa yakın dost mudur, bunu kendisi bilemez.
3922	berü kel ulus kend içinde tiril sini bilmesü halk katılgıl karıl	Buraya gel, kasaba ve şehir içinde yaşa; sen halk arasına katıl ve karış, onlar da senin kim olduğunu bilmesinler.
3923	halal dünya kazgan özüŋni yitür todur aç yalıŋnı hem oprak bütür	Helâl dünya malı kazan, kendine sarf et; açları doyur ve çıplakları giydir.
3924	halal dünya bulsa kişi edgüsi bulur iki ajun yigü kedgüsi	Helâl dünya malına sahip olan insan her iki dünyaya nail olur; onun yiyeceği ve giyeceği eksik olmaz.
3925	bu sözni eşit ay maŋa kelmedük negü tir arıg bilge bagı bedük	Ey bana gelmek istemeyen, bu sözü dinle; temiz bilgili ve büyük bir hulûs sahibi insan ne der.
3926	tuşar erse dünya kalı edgüke yarar iki ajun yigü kedgüke	Eğer dünya malı iyi insana rastlarsa, o her iki dünyada rahat ve huzur te'min eder.
3927	bulup dünya malın yiyü bilmese sakış tegdi ülgi agır yüdgüke	Dünya malını bulup da, onu yemesini bilmeyenin nasibi, yüklenmesi güç olan bir hesaptan ibarettir.
3928	bayat kullarında tusul ay bügü kişike tusulur erig er tigü	Ey hakîm, Tanrının kullarına faydalı ol; insanlara faydalı olan kimselere ancak insan denilir.
3929	sini men müsülman tususı üçün okır men bu yirke ay zahid küçün	Ey zâhid, ben seni Müslümanların istifâdesi için, ısrarla buraya çağırıyorum.
3930	berü kel tusulgıl kişike yara tusulmaz ölüg ol tirigler ara	Buraya gel, insanlara faydalı ol; faydasız kimse diriler arasında bir ölüdür.
3931	öz asgm tilegli kişimü bolur kişi ol bolur kör il asgın kolur	Kendi menfaatini güden insan mı olur; insan olan halk menfaatini güder.
3932	akılıp ol ermez üleşe nerçin akı ol yulug kılsa canın tenin	Mal dağıtmak cömerdlik değildir; asıl cömerd insan, canını, tenini feda eden insandır.
3933	bagırsak ol ermez özin beklese bagırsak ol ol kör kişig edlese	Kendisini koruyan kimse merhametli değildir; merhametli insan başkalarının iyi olmaları için çalışan kimsedir.
3934	kişi edgü tirler bu edgü kayu maŋa ayu birgil ay bilge bügü	İyi insan derler, bu iyi insan nerede; ey âlim hakîm, bana haber ver.
3935	kişi edgü tirler bu edgü kim ol bu edgü kişi muŋda erke em ol	iyi adam derler, iyi adam kimdir; iyi adam derdi olanlara deva olan kimsedir.
3936	ay köŋli süzük er ay bilgi öküş baka kör bu sözke yetürgil ukuş	Ey duru gönüllü insan, ey bilgisi çok olan, dikkat et ve bu söz üzerinde düşün.
3937	bu aymış sözüm çın erürmü köre çın erse hava bas berü kel tura	Bu söylediğim doğrumu, bir bak; doğru ise, nefsine hâkim ol, buraya gel ve burada yaşa.
3938	uzun sözlese söz irinçig bolur ukuşlug kişiler sözüg az kılur	Söz uzun olursa, bıktırır; akıllı insanlar sözü kısa keserler.
3939	bu söz tap kıl emdi adın sözleme ukuşka biligke tilin özneme	Bu sözü şimdi kâfi gör ve başka bir şey söyleme, akıla ve bilgiye karşı itiraz etme.
3940	takı ma negü erse kalmış sözüm kadaşıŋ tegürgey tutuzdı özüm	Daha başka, kalan ne gibi sözüm varsa, kardeşime emânet ettim, o sana ulaştıracaktır.
3941	tüketti bitig türdi badı katıg kalık tanı esti kurıttı hatıg	Mektubu tamamladı, dürdü ve iyice bağladı; havadan serin bir esinti esti ve yazıyı kuruttu.
3942	kötürdi bitig kör öze tamgalap sunup birdi ögdülmiş aldı ulap	Üzerini mühürleyip, mektubu eline aldı ve uzattı; Öğdülmiş aldı.
3943	yana aydı ilig ay ögdülmişe bitig bir yime ay tilin bilmişe	Hükümdar devam etti: — Ey Öğdülmiş, mektubu götür ve bildiklerini de ağızdan söyle — dedi —
3944	kalıglan yaragı ne erse takı anı kıl anı kend uluşka okı	Daha ne lazımsa, onu da yap; gayret et, onu kasabaya ve şehre getirmeğe çalış.
3945	tileki ne erse bu yirke kelip anı men bireyin itigin kılıp	Buraya gelince, ben ona lâzım olan her şeyi yapar ve bütün arzularını yerine getiririm.
3946	ilel tip turup çıktı ögdülmişe yorıp keldi evke ol edgü işe	Öğdülmiş, o iyi arkadaş — Baş üstüne ! — diyerek, kalkıp çıktı ve yürüyerek, evine geldi.
3947	tegip tüşti oldurdı evke kirip yidi içti tındı bir ança serip	Gelip eve girdi; oturdu; yedi, içti ve bir müddet istirahat etti.
3948	yüzin kizledi yirke rumi kızı ajun kırtışı boldı zengi yüzi	Rûmî kızı yüzünü yere gizledi, dünyanın yüzü zenci derisi gibi oldu.
3949	kalık bütrü tuttı kara kuş öŋi ajun barça toldı kara kuş yüŋi	Hava tamamiyle kara-kuş rengini aldı, bütün dünya kara-kuş tüyü ile doldu.
3950	töşek koldı yattı sakındı özün negü sözlegüsi kadaşı közün	Yatak istedi, yattı; kardeşi ile karşılaşınca, neler söyleyeceğini uzun uzun düşündü.
3951	udup bardı azrak odundı yana öçükmiş kömür teg karaŋku tüne	Bir az uykuya daldı, tekrar uyandı; gece, sönmüş kömür gibi, karanlık idi.
3952	usı uçtı koptı adakın örü kara tün kötürmiş etekin örü	Uykusu kaçtı, ayağa kalktı; karanlık gece eteğini yukarı kaldırdı.
3953	yaşık koptı yirdin kötürdi başın yanık yüz küler teg yirişti tisin	Güneş yerden kalktı, başını kaldırdı; sevgili yüzün tebessümü gibi parlak dişleri gözüktü.
3954	kopup yundı kıldı yana taŋ namaz yime turdı ança du’a kıldı az	Kalkıp yıkandı, sabah namazını kıldı; namazdan sonra da bir müddet oturup, duâ etti.
3955	atın tuttı terkin bir oglan bile turup çıktı evdin sevünçün küle	Bir uşağa çabucak atını hazırlattı ve neş'e içinde evinden çıktı.
3956	barıp tegdi erse kadaşka yakın yırak tüşti attın küdezdi hakın	Kardeşinin evine yaklaşınca, onun hatırını sayarak, bir az uzakta atından indi.
3957	yorıp bardı akru tokıdı kapug kadaşı örü turdı kodtı tapug	Yürüyerek vardı ve yavaşça kapıyı çaldı; kardeşi ibadetini bırakıp, ayağa kalktı.
3958	kapug açtı terkin ol utru çıkıp selam kıldı tuttı kör elgin alıp	Hemen kapıyı açtı, çıkıp selâm verdi; müsâfaha ettiler.
3959	yana kirdi odgurmış elgin tutup orun kıldı törde agırlap öpüp	Odgurmış onun elini tutup, içeri girdi; ona hürmetle baş-köşede yer gösterdi.
	ODGURMIŞ SU’ALİ ÖGDÜLMİŞKE	ODGURMIŞ'IN ÖĞDÜLMİŞ'E SUÂLİ
3960	ayur ay kadaşım nelük emgediŋ yana ok maŋa sen tekin kelmediŋ	Sonra dedi: —Ey kardeşim, neye zahmet ettin; bu defa da sen bana her hâlde boşuna gelmedin.
3961	kese sözledim söz eşittiŋ anı nelük emgetür sen küçeyü mini	Sana kat'î sözümü söyledim, sen bunu duydun; neden beni ısrarla bu işe zorluyorsun.
3962	negü tir eşitgil bilig birgüçi sınap edgü isiz kişig bilgüçi	Bilgi veren, tecrübe ile iyi ve kötü kimseleri ayırt eden insan ne der, dinle.
3963	kişike sınagı bir ek körse tap tilek bilgüke bir tilin yörse tap	İnsanı tecrübe etmek için, onu bir defa görmek kâfidir; arzusunu anlamak için, onun bir kaç sözü kâfidir.
3964	bakır altunug er körüp bilmese alıp azkına bir taşıg sürse tap	Eğer insan bakır ile altını görüp, tefrik edemezse, bunun için bir taş alıp, azacık sürtmek kâfidir.
	ÖGDÜLMİŞ CEVABI ODGURMIŞKA	ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A CEVABI
3965	yanut birdi ögdülmiş aydı kadaş martla buşmagıl sen köŋül kılma baş	Öğdülmiş cevap verdi ve: — Kardeşim, bana gücenme, gönlünü yaralama — dedi —
3966	tapugçı köz açsa begini körür negü aysa begler anı ok kılur	Hizmetkâr gözünü açınca, karşısında beyini görür; beyler ne emrederlerse, onu aynen yerine getirir.
3967	iligke bitigin tegürdüm sözüŋ tilin me negü aydı erse özüŋ	Hükümdara mektubunu verdim ve söylediklerini de kendisine olduğu gibi anlattım.
3968	sözüŋ ke yanut kıldı ıdtı bitig çıkardı bitig birdi elgin tetig	Bunlara cevap verdi ve mektup gönderdi. — Mektûbu çıkarıp, eli ile uzattı.
	ODGURMIŞ SU’ALİ ÖGDÜLMİŞKE	ODGURMIŞ'IN ÖĞDÜLMİŞ'E SUÂLİ
3969	bitig aldı odgurmış açtı turup okıdı bitigin sakındı körüp	Odgurmış mektubu aldı ve açtı, okudu; bakıp kendi kendisine düşündü.
3970	ayur ay kadaşım ne erki igiŋ mini munça yavlak ederdi begiŋ	Sonra: —Ey kardeşim, senin ne eksiğin var ki, beyin beni bu kadar ısrarla takip ediyor — dedi.