LXVII. ODGURMIŞ ÖĞDÜLMİŞ'E DÜNYADAN YÜZ ÇEVİRİP, OLANA KANÂAT ETTİĞİNİ SÖYLER [ODGURMIŞ ÖGDÜLMİŞKE DÜNYADIN YÜZ EVRÜP BARIŊA TAPI BOLMAKIN AYUR]

No	Kutadgu Bilig	Türkiye Türkçesi
4680	yanut birdi odgurmış aydı bu söz eşittim men emdi eşit evre söz	Odgurmış cevap verdi ve: — Ben sözlerini dinledim; şimdi sen de banların mahzurlu taraflarını dinle — dedi —
4681	sen aymış bu sözler kim ögrenseler ajun içre bulgay tilek arzular	Senin söylediğin bütün bu şeyleri insanlar öğrenirlerse, bu dünyada dilek ve arzularına erişirler.
4682	velikin tiriglik bolurmu yigü munı bilgü aşnu ay bilge bügü	Fakat hayat yalnız yiyip içmekten mi ibarettir; ey hakîm âlim, önce bunu bilmelidir.
4683	kişi munça emgek bile kazganıp uzun kalmaz erse nerek neŋ yıgıp	Bu dünyada uzun müddet kalmayacak olduktan sonra, insanın bu kadar zahmete katlanıp, bu malı toplaması neye yarar.
4684	bu dünya tileyü yügürse kişi yatu kaldı taat tapuglar işi	insan bu dünya peşinde koşarsa, tâat ve ibâdet işini bir tarafa bırakır.
4685	bu kün sen maŋa kelmişiŋde berü baka kör tapug barça kaldı turu	Bugün senin bana geldiğinden beri, bak işte, bütün ibâdet olduğu gibi geri kaldı.
4686	kamug bir kişike katılmış üçün yası munça erse küçeme öcün	Yalnız bir tek insan ile görüşüp-konuşmak beni bu derece zarara sokarsa, artık bana gücenme ve beni zorlama.
4687	ulus kendke kirse meniŋ bu özüm kişi birle bolga işim hem sözüm	Ben kalkıp, kasaba ve şehre inersem, bütün işim-gücüm insanlar ile olacaktır.
4688	negü teg kılur men bu taat tapug yapulgay meŋa bu sırtlardın kapug	Ben tâat ve ibâdetimi nasıl edâ edebilirim; bu kapı artık benim için kapanmış olacaktır.
4689	kiçiglikte yandım karıdım bu kün bayat tapgı birle tirildim ögün	Gençlikten ayrıldım, bugün artık ihtiyarladım; hayatımı Tanrıya hamd u sena ve ibâdet ile geçirdim.
4690	yana yandru yanmak yavalık tapa yararmu martla ay bagırsak apa	Heder olacak bir hayata tekrar geri dönmek bana yakışırını, ey merhametli insan.
4691	ne edgü bilig birdi bilgi ögüz eşitgil munı sen aya köŋli tüz	Bilgisi ırmak gibi gür akan âlim ne iyi söylemiş; ey temiz kalpli insan, sen bunu dinle.
4692	yigitlikte kılgıl karılık işi karışa barır küç yetilmez kişi	İhtiyarlıkta yapılacak işleri gençken yapmağa çalış; insan ihtiyarlayınca, kuvveti kalmaz ve bunlar yapılamaz.
4693	yigitlikte tavrat bayat tapgı kıl karılıkta bolmaz munı yetrü bil	Gençlikte davran, Tanrıya ibâdet kıl; ihtiyarlıkta bu yapılamaz, bunu iyice bil.
4694	kiçig oglan erken kılınç edgü tut uluglukka tegse udınur bu ot	Genç iken iyi hareket etmeğe çalış; ihtiyarlık gelince, bu ateş söner.
4695	ne edgü bolur kör yigitlik ödün ülüg alsa özke kamüg edgüdün	Yiğitlik çağında her iyilikten kendisine bir hisse almak ne kadar güzel bir şeydir.
4696	ne tenisiz bolur kör kanmış kişi yava bolsa kılsa yigitler işi	ihtiyarlamış bir kimsenin vaktini heder ederek, gençken yapılması icâp eden şeyler ile uğraşması ne kadar yakışıksız olur.
4697	tiriglik üçün boldı dünya neŋi tiriglik tükese tüker neŋ muŋı	Dünya malı hayat için yaratılmıştır; hayat sona erince, mal derdi de ortadan kalkar.
4698	tiriglik uçuktı tirip bu neŋiŋ anuk kimke kodgu kesilse tınıŋ	Mal toplaya-toplaya hayatın sonuna geldi; nefesin kesilirse, bunları kime bırakacağın bellidir.
4699	tutayın sen aymış ilig tapgını tükel bildim iş tuş budun kılkını	Senin dediğin gibi, hükümdarın hizmetine girdiğimi ve eş dost ile halkın tavır ve hareketini tam öğrendiğimi düşünelim.
4700	negü asgı ahır ölür erse öz saŋa teggüsi yok meger iki böz	Sonunda ölecek olduktan sonra, bunun faydası ne; bütün bunlardan elinde kalacak olan iki bez parçasıdır.
4701	bu munça isinmek azu tumlımak tilek iki boldı ay ersig çomak	Sıcakta bu kadar terleyecek ve soğukta bu kadar titreyeceksin ve neticede iki arzunu elde edeceksin, ey Müslüman yiğit.
4702	biri dünya malın bedüse özüŋ takı bir yorık bolsa ilde sözüŋ	Biri bu dünya malı ile kendini yükseltmek, biri de memlekette sözü geçen bir adam olmaktır.
4703	idi edgü erdi bu iki bulup ölüm tutmasa kalsa meŋü bolup	Eğer bu ikisini elde ettikten sonra, ölümün pençesine düşmeyecek ve burada ebedî olarak kalacak olsa idim, bu çok güzel bir şey olurdu.
4704	ölüm aldı mindin bu iki tatıg nerek emdi dünya ay bilgi batıg	Bu iki zevki ölüm benim elimden aldıktan sonra, şimdi bu dünyanın bana ne lüzumu var; ey derin bilgili insan.
4705	kişi kutlugınıŋ bolur belgüsi künilige yigedür anıŋ edgüsi	İnsanlar arasında saadete nail olan kimsenin nişanı olur, onun iyiliği günden-güne artar.
4706	kalı kutsuz erse kişig tumlıtur karılık ödinde kılınç artatur	Eğer insan talihsiz ise, o başkalarını kendisinden soğutur ve ihtiyarlık gününde ahlâkı bozulur.
4707	idi yakşı aymış bügü bilgi kiŋ eşitgil munı sen aya kızgu eŋ	Hakîm ve bilgisi geniş olan insan çok iyi söylemiş; ey al yanaklı, sen bunu dinle.
4708	kişi kutlugı ol neçe ulgadu baru edgü bolsa isizlik kodu	İnsanların kutlusu yükseldikçe iyi olur ve kötülüğü bırakır.
4709	tükel belgrülüg: bil kişi kutsuzı karıp yügrür erse havası udu	Şunu açık olarak bil ki, ihtiyarladığı hâlde, nefsine uyarak, onun peşinde koşan kimse de insanların talihsizidir.
4710	kanı ol bu dünya tilep tutguçı öziŋe temür kend tura yapguçı	Dünyayı isteyip, eline alan ve kendisine demirden şehir ve kale yaptıran kimse nerede.
4711	kanı ol otun it bu dünya bulup yaşıl kökke söndi kara kuş münüp	Bu dünyayı bulan ve kartala binerek, mâvî göğe çıkan o küstah köpek nerede.
4712	iz kanı ol bayat men tigüçi otun teŋizde kodı ıdtı tergri töbün	Ben Tanrıyım diyen ve sonunda Tanrının denizin dibine gönderdiği küstah nerede.
4713	kanı ol bu dünya neŋin tirgüçi neŋi birle yirde koçlı barguçı	Bu dünya malını toplayan ve malı ile birlikte yerin dibine geçen insan nerede.
4714	kanı ol togardm batarka tegi yonp il tutuglı bu dünya begi	Doğudan batıya kadar sefer ederek, bir çok memleketleri hâkimiyeti altına alan dünya beyi nerede.
4715	kanı ol tayakı yılan bolguçı tensiz yarlıp ötrü yorıp keçgüçi	Asası yılana çevirilen ve deniz yarılarak, oradan yürüyüp geçen insan nerede.
4716	kanı ol pçri kuş bu yalŋuk öze ulugluk kılıglı kılınçı tüze	Peri, kuş ve insanlara hükmeden o âdil insan nerede.
4717	kanı ol ölüg tirgürügli kişi ölümke tutug boldı dhir işi	Ölüleri dirilten insan nerede; o da nihayet ölümün esiri olmuştur.
4718	kanı ol kişide ödürmiş talu kokuz kaldı dünya irildi tolu	insanlar arasında seçilmiş olan o iyi zât nerede; dünya onsuz boş kaldı, bir tarafı eksildi.
4719	ölüm tuttı iltti bu samışlarıg sinimü kodur kör ay kılkı arıg	Bu saydıklarımın hepsini ölüm yakaladı ve götürdü; ey temiz kalpli insan, seni mi burada bırakacaktır.
4720	bu yaŋlıg turur bu ajun öŋdisi kerek öŋdisi tut kerek töŋdisi	Bu dünyanın kanunu böyledir; ister buna göre hareket et, ister aksi yolu tut.
4721	baka körgil emdi yagız yir koyı ne yaŋlıg kişi kirdi tolmaz oyı	Dikkat et, imdi bu kara toprak altına ne çeşit insanlar girmiştir; onun çukuru hâlâ dolmamıştır.
4722	açıp körse erdiŋ kara yir katın ne ödrüm talular yatur ınçıkın	Kara toprağın altını bir az açıp baksa idin, orada ne kadar seçkin ve iyi insanların cesetlerini görürdün.
4723	ne begler yaturlar kara yir bolup ne bilge bügü sızdı yirde ölüp	Ne beyler kara toprak olmuş, yatarlar; ne âlim ve hakimler ölüp, toprağa karışmışlardır.
4724	begin kulda adra bilümez özüm çıgayıg bayında seçümez közüm	Ben orada beyi kuldan seçemiyorum; gözüm fakiri zenginden ayırt edemiyor.
4725	neçe kür küvezler bir ig iglemez kara yirke kirdi kanı tepremez	Hayatlarında hiç bir hastalık görmeyen ne kadar cesur ve mağrur insanlar kara toprak altına girdiler; kımıldanmağa mecalleri yok.
4726	bu yaŋlıg kişiler töşendi yirig ya senmü kalır sen ya menmü tirig	Bütün bu insanlar toprağı döşendiler; burada senin ile ben mi diri kalacağız.
4727	yorıyu turuglı bu barkın kişi ulug yolda itmez bu ev bark işi	Bu büyük yolda yalnız dinlenmek için bir az duran yolcu ev-bark yapmaz.
4728	özümdin kötürdüm bu arzu tilek kodu bir bayatım maŋa tap yölek	Ben içimdeki bütün arzu ve dilekleri yok ettim; beni bırak, Tanrım bana yeter bir destektir.
4729	kişig kul kılıglı bu sukluk turur kiterdim bu sukluk közüm tok turur	İnsanı kul eden bu ihtirastır; ben ihtirası bıraktım, artık gözüm toktur.
4730	negü tir eşit dünya kodmış kişi yayıg dünyaka köŋli todmış kişi	Dünyayı bırakmış ve bu dönek dünyadan bıkmış olan insan ne der, dinle.
4731	ajunda tilekin bulundı özüm harişlık özindin kiterdi közüm	Ben bu dünyada dileğimi buldum, her türlü ihtiras gözümden silindi.
4732	özüm kodtı dünya tilek arzusm tilekim tükendi kesildi sözüm	Bu dünya ile ilgimi kestim ve bütün dilek ve arzuları üzerimden attım, artık dileğim kalmadı; işte bu kadar.
4733	bu dünya içi bir tarıglag turur negü ekse munda yarın ol önür	Bu dünya bir tarladır, burada bugün ne ekilirse, yarın o biçilir.
4734	urug edgü ekse öner edgülük ol edgü bolur ol yigü kedgülük	iyilik tohumu ekilirse, iyilik çıkar ve bu iyilik senin için yiyecek ve giyecek olur.
4735	urug isiz ekse isiz ök önür ol isiz boyunka yarın yük bolur	Fenalık tohumu ekilirse, fenalık çıkar ve bu fenalık yarın insanın boynuna bir yük olur.
4736	bu kün kodmagınça hava arzular yarın bulgu ermez özüm edgüler	Bugün bu nefsi ve arzuları üzerimden atmadan, benim yarın iyilik bulmama imkân yoktur.
4737	sini kodmaz erken bu dünyanı kod saŋa todmaz erken sen ir aşnu tod	Bu dünya seni terk etmeden, sen onu bırak; o senden bıkmadan, sen daha önce davran, onu gözünden düşür.
4738	anı kodmasa sen sini kodga ok aıigar todmasa sen saŋa todga ok	Sen onu terk etmezsen, o seni bırakacaktır; sen ondan bıkmazsan, o senden bıkacaktır.
4739	bolup kalgu erse nerek bu ajun sini kodgu erse anı kod özün	Böyle olduktan sonra, bu dünyanın ne lüzumu var; onun seni terk etmesini beklemektense, sen onu bırak.
4740	munı kod tile ol ajunug turup erejin tiril anda meŋü bolup	Bunu bırak, şimdi o dünyayı iste ve orada huzur içinde, ebedî hayat sur.
4741	takı munda yigrek tileyin tise ikigün ajunug tileme usa	Bundan daha iyisi de var; eğer yapabilirsen, bunların ikisini de isteme.
4742	yorı iki ajun idisin tile nerek dünya ukbi ikigün bile	Yürü, bu iki dünyanın sahibini iste; dünya ve âhiret, bu ikisinin de ne lüzumu var.
4743	törütgenni bulsa törümiş seniŋ yaratgannı bulsa yaratmış seniŋ	Türeteni bulursan, türeyen senindir; yaratanı bulursan, yaratılan senindir.
4744	törümişke korkma tileme tilek törütgenke korkgıl anı tut yölek	Türeyenden korkma ve ondan hiç bir dilekte bulunma; türetenden kork ve her şeyi ondan iste.
4745	törütgen idi tapgı evre kodup törümişke tapmak bolurmu udup	Türeten rabbin ibâdetini geri bırakıp, türeyene uymak ve ona hizmet etmek değer mi.
4746	ikide adın yok tapugçı işi ya tapgı yaragay kötürgey başı	Hizmetkârın şu iki şeyden başka kazancı yoktur: ya onun hizmeti makbule geçer ve başı yükselir.
4747	ya tapgı yaramaga emgekleri yava bolga öd kün tiriglikleri	Yahut hizmeti ve zahmetleri makbule geçmez; vakti ve ömrü boşuna harcanmış olur.
4748	yarasa tapug beg kötürse anı bolur özke erksiz bu bulmış küni	Eğer hizmeti makbule geçer ve bey yükseltirse, aradığını bulduğu gün, o artık kendisine hâkim olamaz.
4749	ara aç ara tok yügürgü kerek begi yatsa emgek bu körgü kerek	Bunun için bâzan aç, bâzan tok koşmak lâzım; beyi rahat ederse, onun zahmetini hizmetkârının yüklenmesi lâzımdır.
4750	kalı siŋmese kör bu kılmış tapug yava boldı isiz tiriglik kamug	Eğer onun bu yapmış olduğu hizmeti makbule geçmezse, bütün bir hayat, çok yazık ki, boşuna geçmiş olur.
4751	kayu ol tapugçıka aygıl asıg bu tapgı içinde negü ol tatıg	Söyle, hizmetkârın elde ettiği nedir, onun bu hizmetinde ne gibi bir zevk vardır.
4752	negü tir eşitgil ila erkini tapugçı törüsin ayur kör anı	Hizmetkârlık âdap ve erkânı hakkında ila büyüğü ne der, dinle.
4753	baka barsa ters iş bu begler işi tapınsa telim terk yaranmaz kişi	Dikkat edersen, bu beylerin işi ters bir iştir; insan çok çalışmakla onlara kendisini kolay-kolay beğendiremez.
4754	yarasa tapug özke erksiz bolur yaramasa tapgı küniŋe ilür	Hizmeti beğenilirse, o kendi-kendisine hâkim olamaz; hizmeti beğenilmezse, o günden-güne itibardan düşer.
4755	tapugka inanma ay tapgı telim tapug kılga ahır başmanı kalım	Ey hizmeti çok olan insan, sen hizmetine güvenme; bu hizmet, sonunda, senin başına mal olur.
4756	sevindi tidükte sasıtur söker yazıldı tidükte buşup kaş tüger	O "memnun oldu" derken, ortalığı berbat eder, söğer; "yüzü güldü" derken, hiddetlenir, kaşlarını çatar.
4757	tükel bilse bolmaz kılıklarını yime alsa bolmaz alıklarını	Onların tabiatlerini tamamiyle öğrenmek imkânsızdır; yapacakları fenalıkları da önlemek mümkün değildir.
4758	tüpi yil turur bu ajun kör ogul kölike turur kör kararı yok ol	Ey oğul, bu dünya bir kasırga rüzgârıdır; o hiç bir yerde karar etmeyen bir gölgedir.
4759	sakım ol körü barsa körnü turur tutayın tidükte yiter yok bolur	Dikkat edersen, o ancak göze görünen bir seraptır; tutmak istersen, ele girmez, yok olur.
4760	kezigçe kelir kör bu devlet kurı tezig ol yayıg hem bolur terk karı	Bu saadet nöbeti, bak, sıra ile gelir; o dönektir, kaçmak ister, bir de çabuk ihtiyarlar.
4761	kerek bolmaz emdi bu dünya maŋa ya devlet kezigi kezig ay toŋa	Bana böyle bir dünyanın lüzumu yoktur; bu sıtmaya benzeyen saadet nöbetini de istemem, ey kahraman yiğit.
4762	idim yadı iş tap sevingü sevinç anıŋ yarlıgı tap avıngu avınç	Rabbimin zikri bana kâfi bir iştir ve yerinde bir sevinçtir; onun emirlerini yerine getirmek, benim için kâfi bir meşgaledir.
4763	sevüg bolmasa tap idim sevmişi yagım yek turur öz yagılamışı	Rabbimin sevdiği işler kâfi gelmezse, mücâdele etmek için, düşmanım olan şeytan vardır.
4764	tilekim anıŋdın umınçım artlar sıgıngu idim ol küvençim aŋar	Her arzumu Tanrıdan diler ve ona ümit bağlarım; her şeyde Tanrıya iltica eder ve ona güvenirim.
4765	tonum koy yüŋi tap yigüm arpa aş tükel boldı dünya maŋa ay kadaş	Giymek için, koyun yünü ve yemek için, arpa aşı bana yeter; ey kardeş, bu dünyadan başka bir şey beklemiyorum.
4766	negü tir eşitgil bagırsak sözi üngürde turuglı sakınuk özi	Mağarada yaşayan, merhametli ve takva sahibi insan ne der, dinle.
4767	ajunda alındım özümke öŋi kavuk sökti yim tap tonum koy yüŋi	Dünyadan kendi hissemi aldım; kepekten yiyecek ile koyun yününden elbise bana yeter.
4768	şekerde tatıglıg kavuk yür maŋa çuz ol bu örüm ton agılar teŋi	Kepek yemeği, benim için, şekerden daha tatlıdır; bu beyaz elbise, sırmalı ipeklilere bedeldir.
4769	karın todguça yi kamug yim içim kerek arpa yür tut todurgu açım	Her yiyecek ve içecekten ancak karnı doyuracak kadar yemeli; içinde ister arpa, ister darı olsun, bu da benim karnımı doyuracaktır.
4770	turu ölmegüçe yigü ay kadaş yime udlayu sen taduŋ bolga baş	Ey kardeş, sen ölmeyecek kadar bir şey ye; öküz gibi çok yeme, mizacın bozulur.
4771	tatıg sürme tatıg kını ked katıg tatıgka yanut ornı tenisiz batıg	Zevk-safa sürme, zevkin cezası çok ağırdır; zevk karşılığında elde edilen yer berbat bir bataklıktır.
4772	açıg süçig aşlar boguz tatgı ol boguz tatgı sürgen kişi yılkı ol	Ekşi veya tatlı yemekler boğaz zevkidir; boğazına düşkün adam hayvandan başka bir şey değildir.
4773	agı çuz kedim ton kişi kedgüsi et öz örtgü tap kıl ay er edgüsi	İnsanlar ipekli ve sırma elbiseler giyerler; sen ancak vücûdunu örtecek bir şeyle iktifa et, ey erkeklerin iyisi. ¦
4774	boguz bir todunsa iki kün barır egin kedse bir ton iki yıl kalır	Boğaz bir doyarsa, bu iki gün devam eder; sırta giyilen bir elbise iki yıl dayanır.
4775	bu iki üçün men özüm kul kılıp kişi tapgı kılmak yararmu bilip	Bu iki şey için insanların hizmetine girmekle, kendini bile-bile kul etmek değer mi.
4776	ediz arşta altın şera'ka tegi tözü barça muŋlug turur bir teŋi	Yukarıda Arş'tan aşağıdaki toprağa kadar, dünyada mevcut ne varsa, bunların hepsi, istisnasız, muhtaç durumdadır.
4777	meger bir bayat ol tükel mutsuzun muŋug bildeçi ol bagırsak tüzün	Her şeyden müstağni ancak bir Tanrı vardır; o ihtiyaçları bilir, merhametli ve halimdir.
4778	köŋül bir bayatka uladım köni tilekçi bolup men tiler men anı	Gönlümü ihlâs ile bir olan Tanrıya ulaştırdım; isteyici sıfatı ile yalnız onu istiyorum.
4779	barıboldı seksiz maŋa belgülüg köŋül bütti yırlar tilim ülgülüg	Onun varlığına gönülden iman ettim; gönlüm inandı ve dilim şevkle onu zikreder.
4780	barıŋa mukır men tiler men usuz kayuda tilegü özüm belgüsüz	Varlığını ikrar ediyor ve gece-gündüz uyumadan, onu istiyorum; fakat onu nerede arayacağımı kendim de bilmiyorum.
4781	idimni tiler men özüm usı yok nişanın bulur men körüglisi yok	Geceleri gözlerimi kırpmıyorum, rabbimi diliyorum; nişanını buluyorum, fakat onu gören yok.
4782	tilegli udımaz tile tmmagıl tilep bulmadım tip yetip yanmagıl	Arayan uyumaz, durmadan ara; arayıp ona yaklaşmışken, bulamadım diye, geri dönme.
4783	tile tutçı tınma tilep yetgü yok tilep bulmadım tip yanın yatgu yok	Durup dinlenmeden ara; aramakla ona erişebilen yok; fakat arayıp da, bulamadım diye, yan yatmak da doğru değildir.
4784	tilegli yügürgü kerek tınmadı tınıp yatguçılar tilek bulmadı	Arayan kimse dinlenmeden koşmalıdır; dinlenerek yatan kimseler aradıklarını bulamadılar.
4785	tilep tınmaguçı ne bulmaz bolur tınıp yatsa arzu tilek kim bulur	Durmadan arayanlar neler bulmazlar; kim dinlenip-yatmakla arzusuna kavuşur.
4786	mini ol tiledi eŋ aşnu sevip anı men tiler boldum emdi ivip	ilk önce, severek, o beni arzuladı; ben de şimdi çırpınarak, onu arar oldum.
4787	mini aşnu ol koldı erdi ezel anın men kolur boldum emdi tükel	Önce o beni ezelde istemiş idi; onun için şimdi ben de yalnız onu ister oldum.
4788	bu mundag idimni kalı sevmeyin tilep bulguka öz kalı ivmeyin	Böyle rabbimi nasıl sevmem; onu arayıp-bulmak için, nasıl çırpınıp durmam.
4789	muŋumka takımka maŋa ol yarar bela kadgu tegse mini ol yular	Muhtaç olduğum zaman, başım sıkıldığı zaman, bana o yardım, eder; belâ ve kaygı gelirse, beni o kurtarır.
4790	mini ol ödürdi eŋ aşnu tilep anın öz tiler boldı köŋlin ulap	ilk önce o beni isteyerek seçti; bu sebepten şimdi ben onu gönülden arzuluyorum.
4701	mini ol törütti bu ol çın sözüm mini ol igidti bedüdi özüm	Bu sözüm doğrudur, beni o yarattı, yetiştirdi ve ben de böylece büyümüş oldum.
4792	töŋüldüm bu halktın sıgındım aŋar küdezgey mini ol kamugdın sıŋar	Ben halktan vaz geçtim, Tanrıya sığındım; o beni her şeyden korur.
4793	özüm kalsa yalŋuz idim yadı tap özüm sözlegüke idim atı tap	Yalnız kalırsam, bana rabbimin zikri yeter; zikretmek için, bana rabbimin adı yeter.
4794	avıngum sıgıngum yölekim tokum ol ol bir idi todgu açım tokum	Avunacağım, sığınacağım, desteğim ve dayanağım odur; açlığımda ve tokluğumda beni gözeten o bir olan rabbimdir.
4795	negü tir eşitgil süzülmiş kişi idisi bile çın tüzülmiş kişi	Kalbi temizlenmiş ve Tanrıya gerçekten ulaşmış olan insan ne der, dinle.
4796	köŋüldeki sırrım açar men saŋa tilek arzu birle uçar men saŋa	Gönüldeki sırrımı sana açarım, dilek ve arzu ile sana uçarım.
4797	küvengü avmgu sıgıngu idim kamugdın üzüldüm kaçar men saŋa	Benim güvenecek, avunacak ve sığınacak rabbim sensin; her şey ile ilgimi kestim, sana sığınırım.
4798	ol ajunka ornuŋ bu ajun turur munı kodmagınça anı kim bulur	Senin o dünyadaki yerin bu dünyaya bağlıdır; bu dünya hava ve heveslerinden vazgeçmeden, o dünyayı kim kazanabilir.
4799	yüz utru kitergü bu dünya salıp anın bolsa ukbi bolungay alıp	Bu dünyadan uzaklaşıp, ondan vaz geçmek lâzımdır; ancak böylelikle ukbâ elde edilebilir.
4800	yayıg dünya bekrü eligde tutup negü teg bulur meŋü ajun yatup	İnsan bu dönek dünyaya sarılır ve onun zevklerine mukavemet etmezse, ebedî dünyayı nasıl bulur.
4801	hatarlıg turur dünya nuşı agu angın tile barça içgü yigü	Bu dünya tehlikeler ile doludur, onun şerbeti zehirdir; sen bütün içecek ve yiyeceklerde temizlik ara.
4802	kodu birgü dünya tilek arzusın anın bulsa ukbi orun edgüsin	Ukbâda iyi bir yer bulabilmek için insan bu dünyanın dilek ve arzularından vazgeçmelidir.
4803	hakikat munı bil ay ögdülmişim ayayın saŋa men özüm bilmişim	Ey Öğdülmiş'im, ben sana kendi bildiklerimi söyleyeceğim; sen bunları hakikat bil.
4804	bu tört neŋ tükel kodmagınça kişi adın tört kılumaz kişi uz işi	insan şu dört şeyden tamamen vazgeçmedikçe, diğer dört işi iyice yapamaz.
4805	bu dünya işin kodmagınça tükel kılumaz bu ukbi işin ay inal	Bu dünya işini tamamen bırakmadıkça, insan ukbâ işini yapamaz, ey inanılır insan.
4806	kişide yırak bolmagınça kadaş bayat tapgıŋa tegse bolmaz adaş	Ey kardeş, insanlardan uzaklaşmadıkça, Tanrıya ibâdet ile meşgul olunamaz.
4807	hava arzu boynı sımagmça öz könilik yolıŋa kirümez et öz	Kendi nefis ve hevesinin başını ezmedikçe, vücût doğruluk yoluna giremez.
4808	köŋüldin çıkargu kamug dünyasın aŋar ötrü kirse bayat sevgi çın	Gerçek Tanrı sevgisinin girebilmesi için, insan gönlünden bütün dünya arzularını çıkarıp-atmalıdır.
4809	tünek ol bu dünya müsülman öze tünekte erej kolma köŋlüŋ tüze	Bu dünya müslümanlar için bir zindandır; zindanda huzur arama; gönlünü doğrult.
4810	et öz ülgi birme katıglan usa özüŋ yolka köngey anıŋda basa	Elinden geldiği kadar vücûdun isteklerini yerine getirmemeğe gayret et; ancak böylelikle kendin doğru yola girebilirsin.
4811	yava kılmagıl bu keçer öd künüŋ yana bulgu ermez keçigli tünüŋ	Bu geçici zaman ve gününü boşuna sarf etme, her geçen gecen bir daha geri dönmeyecektir.
4812	keçer kün yava bolsa öknür kidin tiriglik yava kılsa bulmaz adın	Geçen günün boşuna geçerse, sonunda peşiman olursun; bu hayatı boşuna harcarsan, onu tekrar elde edemezsin.
4813	negü tir eşit kör ay bilgi teŋiz özi kodkı alçak ne köŋli ediz	Dinle, bilgisi deryalar kadar geniş, mütevazı, gönülü alçak, fakat kendisi yüksek olan insan ne der.
4814	uluştın uluşka köçügli kişi köçin öŋdün ıdsa iter uz işi	Diyardan-diyara göçen insan eşyalarını önceden gönderirse, işini daha iyi yapmış olur.
4815	bu köçmezde aştıu koç ıdsa oza köçüp barsa asgı yarutur köze	Kendisi daha göç etmeden, göçünü önceden gönderirse, oraya varınca, onun için çok faydalı olur.
4816	kerek id köçüngni kerek ıdmagıl özüŋ köçgü ahır usal bolmagıl	Göçünü ister gönder, ister gönderme; fakat sonunda kendin nasılsa göçeceksin, gafil olma.
4817	kerek erse beg bol kerek erse kul uzun kalgu ermez ölüm tuttı yol	ister bey ol, ister kul, burada uzun zaman kalacak değilsin; ölüm artık seni yolda bekliyor.
4818	kerek miŋ yaşagıl kerek on sekiz özüŋ ölgü edgü atıŋ kodgıl iz	ister bin yıl yaşa, ister on sekiz, bir gün öleceksin; eser olarak, iyi ad bırakmağa çalış.
4819	kerek erse bay bol kerek yok çıgay tiriglikni yir bu keçer yıl kün ay	ister zengin ol, ister yoksul ve fakir, her geçen yıl, ay ve gün hayatı kemirmektedir.
4820	başıŋ kökke tegse bedüklük atın kirip yatgu ornuŋ kara yir katın	Büyüklük ve şöhretle başın ne kadar göklere yükselirse-yükselsin, sonunda girip-yatacağın yer kara toprağın altıdır.
4821	tiriglik bulup er yava kılsa öd özin otka attı uş ol yılkı ud	Hayat nimetini elde edip de vaktini boşuna geçiren insan kendisini ateşe atmış demektir; o hayvandan farksızdır.
4822	esenlik bulup er yava kılsa yaş bu körksüz tiriglik bolur ay kadaş	insan sağlık bulup da ömrünü boşuna sarf ederse, ey kardeş, bu çok çirkin bir hayat olur.
4823	meniŋ kadgumı sen yime ay kadaş sen öz kadgungı yi töküp közde yaş	Ey kardeş, sen benim kaygımı yeme; sen gözünden yaş dökerek, kendi derdin ile uğraş.
4824	bu dünya işi bek tuzakçı turur tuzakka ilinme sini berkitür	Bu dünya işi sağlam bir tuzaktır; tuzağa düşme, seni sımsıkı yakalar.
4825	bu kün keldi devlet tilekçe yorır inanma aŋar sen yana terk barır	Bugün sana saadet geldi, senin arzuna göre hareket eder; fakat sen ona inanma, o yine çabuk gider.
4826	usanma ölümke sakınma uzun busugdın çıkar teg çıkar ödsüzün	Gafil olma, ölümü uzak sanma; onu beklemediğin bir anda, pusudan çıkan bir düşman gibi, karşında bulursun.
4827	öküş miŋ usalıg ölüm basmış ol telim yumgılarıg ölüm saçmış ol	Binlerce gafil kimseye bu ölüm baskın yapmıştır; bir çok toplulukları bu ölüm dağıtmıştır.
4828	negü tir eşit emdi köŋli odug ölümke usal bolma teggey yodug	Şimdi gönülü uyanık insan ne der, dinle; ölüme karşı gafil davranma, zararını görürsün.
4829	öküş tirnekig kör taradı ölüm ölümüg sakınsa akar köz yulum	Bir çok toplulukları, bak, ölüm dağıttı; ölüm hatırıma geldikçe, göz yaşım çeşme gibi akar.
4830	menin köksegüçi mini kalmadı asıg kılmadı sü itiglig tolum	Ben diyerek, göklere yükselmek isteyenin benliği kalmadı; silâhlı ordular ona karşı kâr etmedi.
4831	usanma tiriglik barır belgüsüz keçer uş bu öd kün yana yaŋusuz	Gafil olma, hayat belli etmeden gider; bu zaman ve gün bir daha geri gelmemek üzere geçer.
4832	erejke avınma yava bolga kün bu kutka inanma yayıg ol otun	Huzura dalıp, kendini avutma, yoksa günün boşuna geçer; bu saadete inanma, o dönek ve küstahtır.
4833	bedük men tigüçini tuttı ölüm ulug men tigüçini uttı ölüm	Ben büyüğüm diyeni ölüm yakaladı; "ben uluyum" diyeni ölüm yendi.
4834	ölüm buzdı ordu telim kend ulus ölüm buzdı karşı saray ev öküş	Ölüm bir çok şehir ve memleketleri viraneye çevirdi; ölüm bir çok saray, köşk ve evleri yıktı.
4835	neçe miŋ tirig öldi tulup batur biziŋ kelgümizni küdezip yatur	Yaşayan kaç bin insan öldü ve yerin altına girip-gizlendi; orada bizim de gelmemizi bekliyorlar.
4836	baka kör olarıg sen açgıl közüŋ begig kulda adra bilürmü özüŋ	Onlara dikkatle bak, gözünü aç; beyi kuldan ayırabilir misin.
4837	ulugluk ölümke asıg kılmadı ölümdin kaçıglı keçig bulmadı	Büyüklük ölüme karşı fayda etmedi; ölümden kaçan — kaçacak bir yol bulamadı.
4838	agır savçılarıg iletti ölüm adın kim itügey ot em ya tolum	Nice ulu peygamberleri ölüm götürdü; artık kim ona karşı ilâç, deva veya silâh bulabilir.
4839	inançsız turur bu cefaçı ajun yayıg kılkı irsel kılınçı otun	Bu cefacı dünyaya inanılmaz, o dönektir; onun tabiatı vefasızdır, küstahça hareket eder.
4840	negü teg keçürse keçer terk küni barır edgü isiz ne egri köni	Nasıl geçerse-geçsin, onun günü çabuk geçer; iyisi de, kötüsü de, eğrisi de, doğrusu da fânidir.
4841	tokun ma keçer hem açın ma keçer ne begke kılur yüz ne bay kul seçer	insan doysa da geçer, aç kalsa da geçer; ne beye yüz verir, ne zengin, ne de kul seçer.
4842	ereji uzamaz ne emgekleri nerek ötrü munça çogı ün urı	Onun ne huzuru ve ne de zahmeti uzun sürer; ey oğul, bu kadar gürültü ve patırdıya ne lüzum var.
4843	idi yakşı aymış bügü bilgi kiŋ kılıkı yorıkı bile köŋli teŋ	Hakîm, bilgisi geniş, düşünce ve hareketi birbirine uygun olan kimse çok iyi söylemiş.
4844	az edgüke yalŋuk unıtur özin yaşıl kökte üstün yorıtur sözin	Küçük bir saadete erince, insan kendisini unutur; sözünü mâvî gökten daha yukarılara yükseltir.
4845	neçe kür kögüzlüg küvenür erig ölüm yeneti kögsin saçıttı közin	Nice kabadayı, kibirli ve mağrur insanların göğüsünü ölüm ezmiş ve gözünü çıkarmıştır.
4846	bu erdi saŋa çın bagırsaklıkım munu sözledim men saŋa ay akım	İşte bu söylediklerim sana gerçek bağlılığımın bir nişanıdır, ey cömerdim.
4847	kim erse bu halıg bilür erse çın aŋar bolgu ermez bu dünya yakın	Bu hakikate vâkıf olan insan hiç bir zaman bu dünyaya kıymet vermez.
4848	yitürdüm yigitlik yetildi yaşım yıpar kitti kafur aşundı başım	Gençliği kaybettim, yaşım ileriledi; misk yerine başım kâfur örtündü.
4849	siziksiz ölümke anungu ödi bu künde naru ol ay yalŋuk kedi	Ey insanların iyisi, bundan sonra artık, şüphesiz, ölüme hazırlanma zamanı gelmiştir.
4850	ölüm kadgusı tuttı kitti sevinç ölümde kidin iş negü teg erinç	Ölüm kaygısı sardı, sevinç artık bizden gitti; ölümden sonra, acaba, hâlimiz nice olacaktır.
4851	bu kadgu sakınç birle erken özüm negü teg iligke barır men tüzüm	Ey temiz kalpli insan, ben bu kaygı ve endişe içinde kıvranırken, nasıl kalkıp, hükümdarın yanına giderim.
4852	iligke meniŋdin asıg bolmagay tusulsu tise hem tuşu bulmagay	Hükümdar benden hiç istifâde edemeyecektir; kendisine faydalı olmamı istiyorsa, ona hiç bir faydam dokunamayacaktır.
4853	kalı ol ajunluk tilese mini mini bardı saknıp yorısu köni	Eğer beni öteki dünya için yanında istiyorsa, beni yanında farz ederek, doğru yola gitsin.
4854	apa oglını emdi erklig bayat törütti iki iş üçün birdi at	Kadir Tanrı insan-oğlunu iki şey için yaratmış ve bundan dolayı ona bu adı vermiştir.
4855	tamugka ya uçmak begi bolguka agırlık üçün ya ucuz kılguka	O ya cehennemde yanmak veya cennette bey olarak, sefa sürmek için yahud bu dünyada itibarlı veya itibarsız olmak için yaratılmıştır,
4856	agırlık tilese ayu birdi yol ucuzluk yolın ma seçe birdi ol	itibarlı olmak istersen, bunun yolunu göstermiştir; itibarsızlık istiyorsan, onun da yolunu çizmiştir.
4857	kerek emdi kulka özi kullukın tükel kılgu bulsa bayat tevfikın	Şimdi kulun, Tanrının tevfîkına mazhar olması için, kendi kulluğunu tam olarak yerine getirmesi lâzımdır.
4858	kalı bulsa tevfik bayattın kulı kamug edgülükke açıldı yolı	Eğer kul Tanrının tevfîkına nail olursa, ona bütün iyiliklerin yolu açılmış demektir.
4859	katıglangu ötrü yetürgü tapug tümen edgülükke açılgay kapug	Bundan sonra da bütün ibâdetlerin yerine getirilmesine gayret etmelidir; böylece insanı binlerce iyiliklere götüren kapılar açılır.
4860	bu erdi munukı meniŋ bilmişim saŋa sözledim men ay edgü işim	İşte benim bildiklerim bunlar idi; sana söyledim, ey iyi arkadaşım.
4861	silerke meniŋdin asıg söz kerek özümde körü bu sözüm edgürek	Size benim faydalı sözlerim lâzımdır; benim sözlerim kendimden daha iyidir.
4862	kalı ukbi kolsa yorıkı bu hal kalı dünya kolsa bilir sen tükel	Eğer ukbâ istersen, onun yolu böyledir; eğer dünya istersen, sen kendin bunu daha iyi bilirsin.
4863	bolu birdi evren kelü birdi kut negü kolsa arzu kelü birge büt	Felek rast getirdi, sen saadete kavuştun; başka ne gibi arzuların varsa, anlar da gelecektir, buna inan.
4864	meniŋde negü bar adın edgü iş silerke asıg kılsa ay edgü iş	Bende size faydalı olacak başka ne gibi bir iyilik var, ey iyi arkadaşım.
4865	kodu birsü ilig mini teŋrike du’açı bolayın aŋar edgüke	Hükümdar beni Tanrıya bıraksın; iyiliği için, ona duacı olayım.
4866	bilig aytur erse unu bilmişim eşittiŋ ayu bir negü aymışım	Bilgi istiyorsa, işte bildiklerim bunlardır; sen işittin, sana söylediklerimi ona da naklet.
4867	sözümni tutunglar kalı tutmasa yarın kelge barça bu kün bütmese	Sözümü tutunuz; eğer tutmazsanız, bugün ummadıklarınızın hepsi yarın başınıza gelecektir.
4868	bu söz yakşı aymış ay bilgi teŋiz munı işke tutsa kızartur merdiz	Denizler kadar bilgili insan şu sözü çok iyi söylemiş; insan buna göre hareket ederse, bahtiyar olur.
4869	bu kün bu sözüm kör saŋa tuş bolur yarın anda körgil saŋa tuş bolur	Bu sözüm, bak, bugün sana eş olur; yarın orada bunun ecrini bulursun.
4870	usanma katıglan sözüm işke tut kalı tutmasa sen munu uş bolur	Gafil olma, sözüme göre hareket etmeğe gayret et; eğer sözümü tutmazsan, işte söylediklerim başına gelir.
4871	iligdin kolu bir meniŋ ‘uzrümi yaragı ne erse otı kıl emi	Hükümdardan benim için özür dile; ne yapmak lâzım ise, onu yap ve bu işi hallet.
4872	saŋa tegdi emgek kelü hem baru yanutı bayat birsü kün teg yaru	Boraya gelip-gitme zahmetine katlandığın için, Tanrı sana bunun ecrini ihsan etsin, güneş gibi parla.
4873	agır kılma köŋlüŋ maŋa ay kadaş yakınlık içinde mini tutma taş	Ey kardeş benim için kendini üzme; bana karşı duyduğun sevgiyi eksik etme.
	ÖGDÜLMİŞ CEVABI ODGURMIŞKA	ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A CEVABI
4874	yanut birdi ögdülmiş aydı tilin özüm uktı emdi könilik yolın	Öğdülmiş cevap verdi ve: — Şimdi ben hakikat yolunu anladım — dedi —
4875	eşittim sözüŋ nı ögün tıkladım sözüm kestim emdi sözüŋ tekledim	Söylediklerini dikkatle dinledim; sözlerini iyice tarttım; diyecek sözüm kalmadı.
4876	köni sözlediŋ söz bütünlük bu ol munıŋda narukı neçe egri yol	Doğru söyledin, hakikat budur; bundan başkası hep eğri yoldur.
4877	seniŋde turur çın meniŋde oyun oyun kaldı çmka birür men boyun	Hakikat sendedir, benimki ise, oyundur; hakikate boyun eğiyorum ve oyunu bırakıyorum.
4878	barayın men emdi esen edgü kal ikigün ajunluk aya edgü fal	Şimdi ben gideyim, sen sağ ve esen kal; ey her iki dünya saadetine kavuşan insan.
4879	bayat birsü tevfik saŋa küç kadaş du’ada unıtma köŋül tutma taş	Ey kardeşim, Tanrı sana tevfik ve kuvvet versin; dualarında beni de unutma, gönülden çıkarma.
4880	mini me bayattın kolu bir turup aça birsü köŋlüm bayat odgurup	Benim için de Tanrı'ya duâ et; Tanrı beni uyandırsın ve gönül gözümü açsın.
4881	sözin keşti koptı adakın örü esenleşti evke yüz urdı körü	Sözünü kesti, ayağa kalktı, vedâlaştı ve evine doğru yola düştü.
4882	atın mindi evre evince kelip tüşüp kirdi turdı bir anca tınıp	Atına binip, tekrar evine geldi ve girip, bir az dinlendi.
4883	yidi içti anca sakındı özün eşitmiş sözini bışurdı uzun	Yedi, içti ve bir müddet düşünceye daldı; işittiği sözler üzerinde uzun-uzun durdu.
4884	yaşık badı yüzke kara yüz bagı ajun toldı bütrü kara yir togi	Güneş yüzüne siyah peçe örttü, her tarafı toz-duman rengi kapladı.
4885	küjek yazdı rumi kızı örtti yüz kara saç bodugı ajun toldı tüz	Rûmî kızı zülüflerini çözerek, yüzünü örttü; her taraf siyah zülüf rengini aldı.
4886	tükel zengi yüzi urundı kalık uçar tındı kodtı yorıglı yorık	Göğün her tarafı zenci yüzüne döndü; uçan kuşlar kondu, dolaşan mahlûklar durdu.
4887	yunup kıldı yatgu namazın turup töşek koldı yattı yaragın körüp	Kalkıp, âbdest aldı ve yatsı namazını kıldı; yatak istedi ve işlerini bitirip, yattı.
4888	udıp bardı azrak odundı yana töpüdin savılmış bakırsukuna	Bir az uykuya daldı, tekrar uyandı; Merih yıldızı tepeden kenara kaymıştı.
4889	yana kördi Ülker savılmış başı togardın çadan kopmış örlep tuşı	Tekrar baktı, Ülker yıldızının başı ufka kaymış, karşısında şarktan Akrep kalkıp, yükselmişti.
4890	yana yattı anca usı kelmedi keziglig kişi teg közin yummadı	Tekrar bir az yattı, fakat uyuyamadı; bir nöbetçi gibi, gözünü yummadı.
4891	usuz yattı saknu bir anca odug kalık kırtışı tuttı kafur bodug	Uyumadan, bir müddet yattı, düşündü; göğün derisi kâfura boyandı.
4892	‘abir bürkirer teg tünerdi kalık sıta koptı yirdin yadıldı butık	Abîr serpilmiş gibi, gök alacalandı; ufuktan etrafa dallanarak, mızraklar yükseldi.
4893	yaşık örledi yirde koptı togı yaka keldi aşnu tokuz al tugı	Güneş yükseldi, yerden toz kalktı; dokuz al tuğu yaklaşmağa başladı.
4894	turup koptı yundı kör ögdülmişe namazın yetürdi okıp bilmişe	Öğdülmiş kalkıp, âbdest aldı; namazını kıldı ve duâ etti.
4895	kıza baktı yirdin sıta kalkanı turup karşıka bardı kirdi köni	Kızarmış mızraklar ile kalkan ufuktan gözükürken, kalkıp, saraya gitti ve doğruca içeri girdi.
4896	eşitti ilig kör aŋar kıldı yol bu kirdi iligke kavuşturdı kol	Hükümdar geldiğini haber alınca, onu yanına çağırttı; Öğdülmiş huzuruna girip, ellerini kavuşturdu.
4897	ilig imledi birdi oldrug orun bu keçti orunka siliglik kurun	Hükümdar işaret etti ve ona oturacak yer gösterdi; o edeple, vakarla gösterilen yere geçti.
	İLİG SU’ALİ ÖGDÜLMİŞKE	HÜKÜMDARIN ÖĞDÜLMİŞ'E SUÂLİ
4898	bir anca turup söz ayıttı ilig ayur sözle keldür ay kılkı silig	Bir parça durduktan sonra, hükümdar sordu: — Ey temiz tabiatlı, söyle, ne haber — dedi —
4899	negü tir kadaşıŋ ne boldı işiŋ ne boldı tilekiŋ kelirmü işiŋ	Kardeşin ne diyor, işin nasıl oldu; dileğin ne oldu, arkadaşın geliyor mu.
	ÖGDÜLMİŞ CEVABI İLİGKE	ÖĞDÜLMİŞ'İN HÜKÜMDARA CEVABI
4900	yanut birdi ögdülmiş aydı sözi negü teg yorımış sözi tüp tözi	Öğdülmiş cevap verdi, onun söylediği sözleri, neler konuştuklarını, hepsini olduğu gibi anlattı.
4901	ikigün arala yorımış sözüg ötündi iligke kamug tüp tözüg	İkisi arasında konuşulan sözleri hükümdara aynen arz etti.
4902	ilig turdı anca sakındı ozun köŋül bertti yaşı yuvuldı közün	Hükümdar bir az durdu ve kendi-kendine düşündü; gönülü yaralandı ve gözlerinden yaş döküldü.
	İLİG CEVABI ÖGDÜLMİŞKE	HÜKÜMDARIN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
4903	ayur ol kadaşıŋ köni sözlemiş söz ol söz turur kim ol aymış timiş	Hükümdar: — Kardeşin doğru söylemiş; söz onun söylediği sözdür — dedi —
4904	bu kün biz kılurmız özümizke küç aŋar ma takı küç kılurmız hem öç	Bugün biz kendimize zulüm ettiğimiz gibi, ona da zulüm ve eziyet ediyoruz.
4905	keçigli turur bu ajun kalgusuz bu kalmış tiriglik yime belgüsüz	Bu dünya geçicidir, kalmaz; bu kalan hayatın da ne kadar süreceği belli değildir.
4906	siziksiz kelir utru meŋü ajun erej erse emgek uzalmaz uzun	Hiç şüphe yok, ebedî dünya bize doğru yaklaşmaktadır; ister bize huzur, ister zahmet getirsin, gelmesi uzun sürmez.
4907	menfilik ol ol anda bulsa erej bolur edgü ornı bolur edgü iz	Nerede huzur varsa, rahat oradadır; orada insanın yeri ve yolu iyi olur.
4908	odunmış turur ol kadaşıŋ tükel anı biz okımak idi ked muhal	Senin kardeşin gafletten tamâmiyle kurtulmuştur; onu çağırtmakla buraya getirmemize imkân yoktur.
4909	biziŋ bu özümiz havaka bulun yavalıkka ödlek keçip bardı kün	Bizim bu varlığımız hava ve hevesin esiridir; zamanımız ve hayatımız boşu-boşuna geçip-gidiyor.
4910	negü tir eşit emdi köŋli tirig saŋa yakşı sözlep birür öt erig	Dinle, imdi gönülü diri olan insan ne der; bak, sana iyi sözler ile öğüt ve nasihat verir.
4911	hava nefs yagı ol kalı bulsa küç yetürgey siziksiz saŋa eski öç	Hava ve nefis sana düşmandır; imkân bulursa, hiç şüphe etme, senden eski öcünü alacaktır.
4912	hava nefs tirilse ölür bu köŋül koŋül ölse taat kalur ay ogul	Hava ve nefis canlanırsa, gönül ölür; gönül ölürse, ibâdet ihmâl edilir, ey oğul.
4913	biziŋ köŋlümiz öldi bolga bu kün hava nefs me kıldı boyun ked yogun	Hava ve nefis boynunun bu kadar kalınlaşmış olduğuna bakılırsa, bizim gönlümüz bugün ölmüş olmalıdır.
4914	ulugluk bedüklük bu devlet küni uzun turgu ermez ay korali köni	Ululuk, büyüklük ve bu saadet günleri uzun sürecek değildir, ey temiz kalpli insan.
4915	ereji az ol körse emgek öküş baş agrıg telim bar ma kargış söküş	Dikkat edersen, bu dünyanın huzuru az, eziyeti çoktur; zahmeti çok olduğu gibi, üstelik bir de lanet ve bedduâya uğramak felâketi vardır.
4916	idi yakşı aymış biliglig kişi ajunug smayu yetilmiş yaşı	Bilgili ve dünyada tecrübeler görerek yaşı ilerilemiş olan insan çok iyi söylemiştir.
4917	uluglukka artuk küvenme küle ulug bolduŋ erse baş agrıg bile	Büyüklük ile fazla sevinme ve gururlanma; insan büyüdükçe zahmeti de artar.
4918	sevinç kayda erse soŋında bela erej kayda erse miŋ emgek bile	Sevinç nerede ise, sonunda belâ vardır; huzur nerede ise, bin türlü eziyet de oradadır.
	İLİG SU’ALİ ÖGDÜLMİŞKE	HÜKÜMDARIN ÖĞDÜLMİŞ'E SUÂLİ
4919	yana aydı ilig ay ögdülmişim tilekim bu erdi anı kolmışım	Hükümdar tekrar: — Ey Öğdülmiş'im — dedi— kardeşini buraya çağırmaktan maksadım,
4920	sebeb bolsa erdi maŋa edgüke tirilgeymü erdi köŋül ay böke	Beni iyiliğe sevk etmesi idi; ey pehlivan, acaba gönlüm tekrar canlanabilir mi.
4921	tirendi unamaz berü kelgeli ne iş tuş kadaşlar yüzin körgeli	Direndi, buraya gelmeğe, eş-dost ve kardeşlerinin yüzünü görmeğe razı olmadı.
4922	ol aymış sözüg körse barça köni küçese yime bolmaz emdi anı	Dikkat edersen, söylediklerinin hepsi doğrudur; onu şimdi zorlamak da yerinde olmaz.
4923	saŋa ma öküş tegdi emgek yorıp tilin sözlediŋ hem yügürdüŋ arıp	Sana da gidip-gelmek zahmet oldu; çok konuştun, çok koştun ve çok yoruldun.
4924	küdelim körelim yime ay akı negü ol ahır hal öd ödlek takı	Bekleyelim, bir bakalım, ey cömert; sonu ne olacak ve zaman bize daha neler gösterecektir.
4925	kara tün içinde turur kelgü iş yarutur yaruk kün aya edgü iş	Gelecek hâdiseler karanlık geceye bürünmüştür, ey iyi arkadaşım, ancak parlak güneş aydınlatabilir.
4926	kuruglug turur bu zamane» yası ara asgı tegrür arala yası	Zamane yayı kuruludur; insanlara bâzan faydası, bâzan de zararı dokunur.
4927	bayat hükminde kod kamug işlerig ödi kelse itlür açar ay tirig	Bütün işleri Tanrı hükmüne bırak; vakti gelince, yoluna girer ve kendiliğinden açılır, ey gönlü diri olan insan.
4928	kayu iş kılıp bulmasa ol tatıg kodu birgü ançan ay bilgi batıg	İnsan hangi iş ile uğraşır ve ondan netice alamazsa, onu bir müddet bir tarafa bırakmalıdır; ey derin bilgili insan.
4929	bu dünya yaŋı bu ederse kaçar kodu birse evre saŋa yol açar	Bu dünyanın huyu böyledir; peşine düşersen, senden kaçar; vaz geçsen, sana doğru gelmeğe başlar.
4930	küdelim bir anca sınalım anı negü teg ahır hal zamane küni	Bir az bekleyelim ve onu tecrübe edelim; sonu ne olacak ve önümüzdeki günler bize neler gösterecek.
4931	yana bolga bizni tilegey turup özi öz yigin kılga yetrü körüp	Olabilir ki, bir gün bizi ister; iyice düşünerek, kendisi için hangisi daha faydalı ise, onu yapar.
4932	muŋar tegdi kesti sözini ilig turup çıktı ögdülmiş akru silig	Buraya gelince, hükümdar sözünü kesti; Öğdülmiş yavaşça kalkıp, dışarı çıktı.
4933	yime keçti kaç kün bu sözke adın sakındı ilig baktı öŋdün kidin	Bu konuşmadan sonra yine bir kaç gün geçti; hükümdar iyice baktı, bu işin ilerisini ve gerisini düşündü.