LXXX. ODGURMIŞ BU RÜYAYA BAŞKA BİR TÂBİR SÖYLER [ODGURMIŞ BU TÜŞKE ADIN YÖRÜG AYUR]

No Kutadgu Bilig Türkiye Türkçesi
6047 yanut birdi odgurmış aydı tüşüm
yörügi bu ermez ay işim tuşum
Odgurmış cevap verdi ve : — Ey dostum, rüyanın tâbiri böyle değildir — dedi —
6048 özüng körmiş erse bu tüşni yatıp
yörügi ol erdi kim aydıng itip
Eğer uykuda bu rüyayı sen görmüş olsa idin, bunun tâbiri de senin güzelce yorduğun gibi olurdu.
6049 sening himmeting barça dünya turur
bu dünya tilegli bu dünya bulur
Senin gayretin hep bu dünya içindir; bu dünyayı isteyen bu dünyayı bulur.
6050 nıening bu özüm kaçtı dünya kodup
bu yirde turur men kör emgek yüdüp
Ben ise, bu dünyayı bırakıp kaçtım; zahmetlere katlanarak, burada yaşıyorum.
6051 tükel yörmeding tüş yörügin manga
eşitgil bu tüş men yöreyin sanga
Sen benim rüyamı tam olarak yormadın; dinle, bu rüyayı ben sana tâbir edeyim.
6052 ediz bagnalıg men şatu kördüküm
tiriglik turur ay kadaş yördüküm
Gördüğüm basamaklı yüksek merdiveni, ey kardeş, ben hayat olarak yoruyorum.
6053 şatunung başınga tegi yokladım
yaşımnı tükettim tiriglik yidim
Merdivenin başına kadar yükselmem, yaşımın tükenmesi, hayatımın tamamlanmasıdır.
6054 başınga agıp men ol atçı kelip
manga birdüki suvnı içtim alıp
Merdivenin başına kadar yükseldim ve o atlının gelerek bana verdiği suyu alıp içtim.
6055 ol atçı turur kör atalıglarıg
atasız kılıglı ay kılkı arıg
Evlâtları babasız bırakan bu atlıdır, ey temiz kalpli insan.
6056 ol atçı turur kör itilmişlerig
buzuglı yorıtmaglı canlıg tirig
Tanzim edilenleri bozan ve hayattaki canlıları hareketsiz bırakan bu atlıdır.
6057 ıdışlıg suvug men tükel içmişim
tiriglikke yördüng uzattıng yaşım
Benim kaptaki suyu alıp içmiş olmamı sen hayata yordun ve ömrümü uzattın.
6058 tiriglik bolur suv sen aymış teg ök
yarım içse kalsa yarımı ülüg
Su, eğer yarısı içilir ve yarısı bırakılırsa, senin dediğin gibi, hayata delâlet eder.
6059 yanm suv içip kodtum erse yarım
yarım kalgay erdi tirigliklerim
Ben de suyun yarısını içip, yansını bırakmış olsa idim, ömürümün yansı kalmış olurdu.
6060 ıdışlıg suvug içtim emdi tükel
tükettim tiriglik esen edgü kal
Kaptaki suyun tamamını içtim ve hayatımı tamamladım, sen sağ ve hoşça kal.
6061 negü tir eşitgil ukuşlug bügü
bügüler sözin sözke ul tüp tigü
Akıllı hakîm insan ne der, dinle; hakimlerin sözünü sözlerin temeli ve esâsı olarak kabul etmelidir.
6062 ıdışlıg suvug tüşte içse yarım
tükedi tiriglik yarımı birim
Rüyada bir kaptaki suyun yarısı içilirse, hayatın yarısı tükendi ve yarısı borç olarak kaldı;
6063 kalı içse suvnı tüketü tükel
tükedi tiriglik kazıldı kırım
Eğer suyun tamamı sonuna kadar içilirse, hayat sonuna erdi ve mezar kazıldı demektir.
6064 yokaru uçup bu özüm terigdüki
yaşıl kökke örlep tengip singdüki
Benim yukarı uçup, kaybolmam ve mâvî göğe çıkıp, boşluğa karışmam,
6065 süzük can turur ol bu keptin çıkıp
yana yandı kelmez yiringe agıp
Temiz canın bu kalıbından çıkarak, bir daha yerine dönmemek üzere uçmuş olmasına delâlet eder.
6066 bayat tüşte belgürtti emdi manga
ölümke anungu kerek ay tonga
Tanrı bana şimdi bunu rüyada malûm etti; ey kahraman, artık ölüme hazırlanmam lâzımdır.
6067 bu tüşnüng yörügi bu yanglıg turur
adınsıg yörer sen manga ay unur
Bu rüyanın tâbiri böyle olur; ey kudretli insan, sen bunu bana başka türlü yoruyorsun.
6068 sen edgü kılur sen mening könglümi
ölüm utru keldi otı yok emi
Sen benim gönlümü teselli etmek istiyorsun; fakat ölüm karşıma geldi, bunun çâresi ve devası yoktur.
6069 baka körgil emdi ay köngli tirig
ölüm kötki kıldı yagız virlerig
Ey gönülü diri olan insan, dikkat et, ölüm kara toprakları tepeciklere çevirdi.
6070 neçe karşı ordu bezeklig saray
ölüm buzdı barça turu kaldı hay
Hey, ölüm nice konak, köşk ve süslü sarayları darmadağın etti ve ıssız bıraktı.
6071 neçe kür küvenür bedük beglerig
ölüm yirke soktı baka kör tirig
Ölüm nice cesur ve kendine güvenir büyük beyleri toprağa soktu, ey yaşayan insan, dikkat et.
6072 neçe küç bileklig yumıtmışlarıg
ölüm tuttı saçtı yırattı arıg
Ölüm nice kuvvetli bileklerin topladıklarını alıp, hepsini saçtı ve dağıttı.
6073 tang ermez ölüm togsa yalnguk ölür
kamug tın tokıglı ölümke turur
Buna şaşmamalı; ölüm doğarsa, insan ölür; bütün nefes alanlar ölmeğe mahkûmdur.
6074 tangı bu turur kör ölügli et öz
ölümüg unıtıp kodur tilde söz
Şaşılacak şey şudur ki, fâni vücûd ölümü unutur ye bunun lâfını bile etmez.
6075 usayuk bu yalnguk bilir ölgüsin
özindin kitermez usallık usın
Bu insan gafildir; öleceğini bildiği hâlde, gaflet uykusundan kurtulamaz.
6076 ölüm hak turur kör keçiş yok adın
negü erki halim ölümde kidin
Ölüm haktır, ondan kurtulmak imkânı yoktur; ölümden sonra acaba hâlim nice olacak.
6077 sakınçım bu ol ay köngüldeş işim
ölümde kidin tengri itsü işim
Ey gönül arkadaşım, endişem budur; Tanrı ölümden sonraki işlerimi düzene koysun.
6078 barın tap kılıp men keçürdüm künüm
erej emgek ertti yarudı tünüm
Ne varsa, ona kanâat ederek, günümü geçirdim; huzur veya zahmet, bunlar geçti; gecem de sonsuz olmadı.
6079 kısga tuttum tavar tirmedim
hava arzularka köngül birmedim
Elimi kısa tuttum, mal toplamadım, heva ve arzulara gönül vermedim.
6080 bu künke sakındım özüm yüklerin
yinitmek tiledim yazukum barın
Bu günümü düşünerek üzerimdeki bütün yükleri ve günahlarımı hafifletmek istedim.
6081 negü tir eşitgil bilig birgüçi
bagırsak bu öt sav eng birgüçi
Bilgi öğreten, nasihat ve öğüt veren merhametli insan ne der, dinle.
6082 usanma katıglan yüküngni yinit
yolung kılda yinçge özüngni könit
Gafil olma, gayret et, yükünü hafiflet; yolun kıldan incedir, doğru yürü.
6083 bu kün yatma emge işingni itin
keçer emgeking sen köçerde unit
Bugün yatma, zahmet çek, işini tanzim et, bu geçici zahmetlerini sen göçerken unut.
6084 yana aydı ay çın bagırsak kadaş
barır men udu sen kelir sen adaş
Yine dedi; — Ey gerçekten bana bağlı kardeşim, ben gidiyorum, benim arkamdan sen de geleceksin.
6085 sanga kaç agız söz pzüm sözleyin
unıtma anı sen meningde kidin
Sana bir kaç söz söyleyeyim, sen bunları benden sonra da unutma.
6086 tirigde bagırsak özüm bolsunı
özümde kidin bu sözüm kalsunı
Henüz hayatta iken, sana bir iyiliğim dokunsun; ben gittikten sonra bu söz de benden kalsın.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Popüler Başlıklar

C - BÂBLARIN FİHRİSTİ [FİHRİSTU’L-EBVAB]

Kutadgu Bilig Tercüme (Türkiye Türkçesi) 1. bab: tengri ‘azze ve cellening ögdisin ayur 01. bâb: Tanrı azze ve cellenin medhin...