A- (MENSUR MUKADDİME)

BİSMİ'LLAHİ‘R-RAHMANİ'R-RAHİM 

Kutadgu Bilig	Türkiye Türkçesi
1. hamd u sipas ü minnet ve öküş ögdi tengri ‘azze ve	1. Hamd, şükür, minnet ve sonsuz medih o büyüklük sâhibi ve tam kudretli padişah olan Tanrı azze ve
2. celleka kim ulugluk idisi tükel kudretlig padişah turur	2. celleye mahsustur.
3. yirli kökü yaratgan kamug tınlıglarka ruzi birgen neni	3. O yeri, göğü yaratmış ve bütün canlılara rızkını vermiştir. O neyi
4. kim tiledi erse kıldı yime neni tilese kılur yef’alü 'llahü ma ye-	4. diledi ise, yaptı ve neyi dilese, yapar. Yef’alü’llâhü mâ
5. şa' ve yahkümü ma yürid takı sansız selam ü dürud halk-	5.  yeşâ’ ve yahkümü mâ yürîd. Yine insanların
6. larda yigi yalavaçlarda ödrüntüsi ulug savcısı muhammed-i	6. en iyisi, peygamberlerin seçkini ve Tanrının büyük resulü Muhammed
7. mustafa öze bolsun takı ma anıng işleri aziz agırlıg sa-	7.Mustafa ile onun arkadaşları olan aziz ve muhterem
8. haberler öze rizvanu 'llahi aleyhim ecma'in bu kitab yav-	8.  ashâbına sayısız selâm ve sena olsun. Rızvânu'llâhi ‘aleyhim ecma'in. Bu kitap çok
9. lak aziz turur çin hukemalarınıng emsalleri birle bezen-	9. aziz bir kitaptır. Çin hakimlerinin hikmetleri ile bezenmiş
10. miş maçin ulemalarınıng eş’arları birle araste kılınmış tu-	10. ve Maçin âlimlerinin şiirleri ile süslenmiştir.
11. rur bu kitabnı okıglı bu beyitlerni ma’lum kılıglı kitab-	11. Bu kitabı okuyan ve bu beyitleri başkalarına bildiren bu kitaptan
12. din yakşı azizrak turur çin ü maçin alimleri ve hakim-	12. daha iyi ve daha azizdir. Meşrik eyâletinde, bütün
13. leri kamug ittifak boldılar kim meşrik vilayetinde kamug	13.
14. türkistan illerinde bugra han tilinçe türk lugatinçe bu ki-	14. Türkistan memleketlerinde, Buğra Han dilinde, Türkçe olarak, bu kitaptan
15. tabdın yakşırak hergiz kim erse tasnif kılmadı bu kitab	15. daha iyi bir kitabın hiç kimse tarafından tasnif edilmemiş olduğunda Çin ve Maçin âlimleri ile hakimlerinin hepsi ittifak etmişlerdir. Bu kitap
16. kayu padişahka ya kayu iklimka tegdi erse gayet uzlu-	16. hangi padişaha veya hangi diyâra erişti ise, fevkalâdeliğinden
17. kındın nihayettin keçe körklüglükindin ol illerning hakim-	17. ve sonsuz güzelliğinden dolayı, o memleketlerin hakimleri
18. leri alimleri kabul kılıp tegme biri bir türlüg at lakab	18. ve âlimlerince makbûl görülerek, her biri ona bir türlü ad ve lekap
19. urdılar çinlıglar edebü '1-müluk atadılar maçin melikining	19. verdiler. Çinliler — Edebü’l-mülûk adını koydular. Maçin mülkünün
20. hukemaları ayinü 'I-memleke tidiler meşriklıglar zinetü 'l-	20. hakimleri — Ayînü’l-memleke ve meşrikliler — Zînetü’l-ümerâ
21. ümera tip aydılar iranlıglar şahname-i türki atamışlar ba -	21. dediler. İranlılar — Şâhnâme-i Türkî diye ad koymuşlar.
22. zılına ma pendname-i müluk timişler turanlıglar kutadgu bi-	22. Bâzıları da— Pendnâme-i mülûk demişler. Turanlılar ise, Kutadgu bilig
23. lig tip aymışlar bu kitabnı tasnif kılıglı balasagun mev-	23. demişlerdir. Bu kitabı yazan Balasagun şehrinden
24. ludlug perhiz idisi er turur emma bu kitabnı kaşgar ilin-	24. takvâ sahibi bir zattır. Fakat eserini Kâşgar memleketinde
25. de tükel kılıp meşrik meliki tavgaç bugra han üskinge	25. tamamlayıp, meşrik meliki Tavgaç Buğra Han huzuruna
26. kigürmüş turur melik bugra han ma anı agırlap uluglap	26. sunmuş ve Buğra Han da müellifin değerini takdir ederek, yükseltip, ona
27. öz haş haciblıkını anga birü yarlıkamış turur anıng üçün	27. kendisinin has hâcipliğini vermek lutfunda bulunmuştur. Bundan dolayı
28. yusuf ulug haş hacib tip atı çavı ajunda yayılmış turur	28. Yusuf Ulu Has Hâcib olarak, onun adı ve şöhreti dünyaya yayılmıştır.
29. bu aziz kitab tört ulug agır ul öze bina kılınmış turur	29. Bu aziz kitap dört büyük ve mühim temel üzerine bina olunmuştur.
30. bir adil ikinçi devlet üçünçi ‘akıl törtünçi kanaat yana	30. Biri — doğruluk, İkincisi — saâdet, üçüncüsü—akıl, dördüncüsü — kanâat.
31. tegme biringe türkçe bir at bitmiş turur adilka kün tog-	31. Müellif bunlardan her birine Türkçe bir ad vermiştir. Doğruluğa — Kün-Toğdı
32. di ilig at birip padişah ornınga tutmış turur devletka ay	32. adını verip, onu padişah yerine tutmuş, saâdete — Ay-Toldı
33. toldı at birip vezir ornınga kodmış turur akılka ögdül-	33. adını verip, vezir yerine koymuş, akıla— Öğdülmüş
34. miş at birip vezirning oglı yirinde tutmış turmuştur kanaatka	34. adını verip, vezirin oğlu ve kanâate —
35. odgurmış at birip vezirning karındaşı tip aymış turur ta-	35. Odgurmış adını verip, vezirin kardeşi kabûl etmiştir.
36. ki anlar ara münazara. su’ali cevabı keçer teg sözler söz-	36. Yine müellif kendi fikirlerini suâlli-cevaplı münazara tarzında, bunlara atfederek, ifâde etmiştir.
37. lemiş turur okıglınıng köngli açılıp musannifnı edgü du’a	37. Okuyanın gönülü açılıp, müellifi hayır-duâ
38. birle yad kılsun tip.	38. ile yâd etsin diye.