LXVI. ÖĞDÜLMİŞ ODGURMIŞ'A ZİYAFETE DAVET USÛLÜNÜ SÖYLER [ÖGDÜLMİŞ ODGURMIŞKA AŞKA OKIMAK TÖRÜSİN AYUR]

No Kutadgu Bilig Türkiye Türkçesi
4644 kalı sen okıyın tise sen kişig
okıgıl velikin ked itgil işig
Eğer sen başkalarını davet etmek istersen, davet et, fakat bunun için evvelce çok iyi hazırlık gör.
4645 ayak tirki ev bark aŋ tut töşek
töşegil aş içgü yime ked kerek
Ev-bark sofra ve tabakların temiz, odan minderlerle döşenmiş, yiyecek ve içeceklerin de seçkin olmalıdır.
4646 arıg it aş içgü tatıglıg silig
yisü arzu birle sunuglı elig
Misafirlerin arzu ile yiyebilmeleri için, yiyecek ve içeceklerin temiz ve lezzetli olması lâzımdır.
4647 okımasa aş suv müni bir bolur
okısa körügli birig yüz kılur
Ziyafete davet etmezsen, bir kusur işlemiş olursun; davet edersen, gelenler, bir kusur yerine, bin kusur bulurlar.
4648 usa edgü itgil sen aş suv arıg
todup kopsu barsu keligli arıg
Bütün misafirlerin sofradan doyarak kalkması için, yiyecek ve içeceği mümkün mertebe iyi ve temiz hazırla.
4649 adaşıg kadaşıg yırak ya yakın
tözüg aşka ünde küdezgil hakın
Arkadaş, kardeş, uzak ve yakın, her kesin hakkını gözet ve onları yemeğe davet et.
4650 keliglisi kelgey kalı kelmese
köŋül kalmagay kör anıŋda basa
Gelen gelir; gelmeyenler olursa, onların da hatırı kalmamış olur.
4651 boguz övkesi bolsa yavlak bolur
öçep kek sürer ölse ötrü kalur
Boğaz meselesinden doğan öfke çok fena bir şeydir; insan ölünceye kadar kin ve intikam besler.
4652 körü bar tözüke aş içgü tegür
kinikmiş bar erse yime aş yitür
Dikkat et, her kese yiyecek ve içecek yetiştir; geciken varsa, onu da yemeksiz bırakma.
4653 kişi aş yise sen öze içgü tut
anı içse içgü yime ök anut
Yemekte misafirin içeceğini eksik etme; biri biter-bitmez, diğeri hazır bulunsun.
4654 kayuda yigü bolsa içgü kerek
yigü içgü birle teŋeşgü kerek
Yemek yenilen yerde içecek de bulunmalı; yiyecek ve içecek birbirine denk olmalıdır.
4655 yigü bolsa içgü anuk bolmasa
agu boldı sakın ol aşnı yise
Yemek yanında içecek de hazır olmazsa, o yemek, yiyenler için, zehir olur.
4656 tilese fuka’ bir tilese mizab
tilese cülengbin tilese cülab
ister fuka, ister mîzâb, istersen cülengbîn veya cülâb şertbetlerini ver.
4657 munıŋda narukı negü birgüŋi
maŋa sen ayıtma ayıtgıl öŋi
Bunlardan başka daha neler vereceğini bana sorma; bunu başkalarına sor.
4658 uluglar yise aş tükese yiyü
kiçiglerke birgü aş içgü yigü
Büyükler yemeklerini yeyip sofradan kalktıktan sonra, küçüklere yiyecek ve içecek verilmelidir.
4659 tözüke tegür aş körü kodmagıl
söke barmasunlar açın ıdmagıl
Her kese yemek yetiştir, hiç kimseyi gözden kaçırma; onları aç bırakma, sana söğerek dönmesinler.
4660 aş içgü yiseler nukul ur yimiş
kurug öl yimiş ur bir anca simiş
Yiyecek ve içecek tamam olunca, çerez ve meyva ver; kuru ve yaş meyva yanında, bir mikdar simiş de bulunsun.
4661 bıçış kıl küçüŋ yetse bıçgıl agı
usa tiş teri bir kesilsü çogı
Hediye ver; gücün yeterse, ipekli kumaş ver; mümkün ise, diş kirası ver ki, gelenlerin ağzı kapansın.
4662 tükel boldı emdi aş içgü işi
aça bir kapug barsa tıdma kişi
Bu ziyafet işi böylece tamam olur, kapıları aç; misafirler gitmek isterlerse, artık onlara mâni olma.
4663 bu aşka okıglı bolur tört kutu
barıglı yime tört bolur ay botu
Ziyafete davet edenler dört zümre olduğu gibi, buna icabet eden. insanlar da dört türlü olur, ey yavrum.
4664 biregü barır aşka ündeseler
aş içgü içer yir negü birseler
Bunlardan biri davet edildiği her ziyafete gider ve ziyafette ne ikram edilirse, yer, içer.
4665 yana öz evince okımaz kişi
başı bürnü yir evde yalŋuz aşı
Fakat kendisi evine başkalarını çağırmaz; yemeğini evine kapanıp, yalnız başına yer.
4666 takı bir kişi körse aşka barır
aşın yir anı yandru aşka okır
Biri de ziyafete gider, yemeği yer ve kendisi de onu yemeğe davet eder.
4667 takı bir kişi aşka barmaz bolup
kişig me evince okımaz körüp
Biri de, kendisi ziyafete gitmediği gibi, başkalarını da evine davet etmez.
4668 ölüg ol munı sen tirigke sama
katılma muŋar sen tiriglik yime
Böyle bir insan ölüdür, sen onu diriden sayma; ona katılma ve onunla birlikte bulunma.
4669 takı bir kutu aşka barmaz okıp
kişig aşka ünder tokımlar tokıp
Bir kısmı da davete gitmez; fakat kendisi, hayvanlar keserek, başkalarını ziyafete çağırır.
4670 bularda eŋ edgü yorık bu turur
bügü bilge ögmiş kılık bu turur
Bunlardan en iyisi bu sonuncusudur, hakîm ve âlim insanların beğendikleri hareket de budur.
4671 kerek aşka bargıl kerek barmagıl
boguz tıd aş az yi esenin tiril
ister ziyafete git, ister gitme; fakat boğazına hâkim ol, yemeği az ye ve sıhhatle yaşa.
4672 öküş yigli yalŋuk kör igçil bolur
sarıg meŋzi kovdak atı il bolur
Çok yiyen insan her vakit hastalıklı olur, yüzü sarı, kendisi cılız olur ve itibardan düşer.
4673 muŋar meŋzeyür kör otacı sözi
tadu bilgüçi köŋli bilgi yazı
Mizacı bilen, fikir ve bilgisi geniş olan tabip de bu hususta bunu teyit eder bir söz söylemiştir.
4674 boguzdın kirür ig kişike aşın
kişig ig karıtur tükemez yaşın
İnsana hastalık boğazdan ve yemekle birlikte girer; hastalık insanı ihtiyarlatır ve o ömrünü tamamlayamaz.
4675 boguzug küdez tutçı igsiz yorı
kılur ig kişiniŋ yüzini yişin
Boğazı dâima gözet ve hasta olmamağa çalış; hastalık insanın yüzünü yişin yapar.
4676 bu yaŋlıg bolur kör aş içgü işi
okıglıka barsa ya kelse kişi
Ziyafet işi, gerek davete icabette, gerek başkasını davet ederken, işte böyle olur.
4677 munu sözledim men eşitti özüŋ
munı tap kıl emdi uzatma sözüŋ
İşte ben söyledim, sen dinledin; bunu şimdilik kâfi bul ve sözü uzatma.
4678 bu ol dünya hali yorıkı yolı
kişike katılmak tilese kalı
Eğer insanlar arasına karışmak istersen, bu dünyanın hâli, tavrı ve yolu budur.
4679 ay köŋlüm yarukı hakikat yakın
sözüm ma’nisin uk yime ked sakın
Ey gönlümün ışığı ve gerçekten yakınım olan insan, sözümün mânasını anla ve iyice düşün.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Popüler Başlıklar

C - BÂBLARIN FİHRİSTİ [FİHRİSTU’L-EBVAB]

Kutadgu Bilig Tercüme (Türkiye Türkçesi) 1. bab: tengri ‘azze ve cellening ögdisin ayur 01. bâb: Tanrı azze ve cellenin medhin...